جعفر قادری عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی، با ارزیابی جایگاه فرهنگ در لایحه بودجه گفت: در بررسیهای بودجهای، فرهنگ معمولاً در مرحلهای قرار میگیرد که تصمیمها قبلاً گرفته شده است. به همین دلیل، سهم آن نه حاصل ارزیابی کارشناسی، بلکه نتیجه باقیمانده منابع است. این یک خطای جدی در منطق بودجهریزی کشور محسوب میشود.
قادری ادامه داد: وقتی فرهنگ در اولویت تصمیمسازی قرار نگیرد، طبیعی است که عدد آن کوچک نوشته شود. در حالی که بسیاری از هزینههایی که امروز در بخشهای اجتماعی، قضائی و حتی اقتصادی پرداخت میکنیم، ناشی از ضعف سرمایهگذاری فرهنگی در سالهای گذشته است. بودجه فرهنگ اگر درست دیده شود، در واقع هزینههای آینده دولت را کاهش میدهد.
وی با اشاره به ساختار منابع افزود: کشور با کمبود منابع مطلق مواجه نیست، بلکه با تمرکز نادرست منابع روبهروست. بخش قابل توجهی از بودجه در شرکتهای دولتی و نهادهایی گردش دارد که بازده اجتماعی آنها بهدرستی سنجیده نمیشود. اگر نگاه برنامهای حاکم باشد، بخشی از این منابع میتواند به حوزه فرهنگ منتقل شود، بدون آنکه فشار جدیدی به بودجه عمومی وارد شود.
این عضو کمیسیون برنامه و بودجه تصریح کرد: یکی از اشکالات اساسی این است که فرهنگ بهصورت یک ردیف منفصل دیده میشود، نه بهعنوان بخشی از زنجیره توسعه. در حالی که در نظامهای موفق بودجهریزی، فرهنگ در پیوند با آموزش، اقتصاد، رسانه و حتی سیاست اجتماعی تعریف میشود و همین پیوند، توجیه تخصیص منابع را تقویت میکند.
قادری گفت: تا زمانی که فرهنگ در ذهن سیاستگذار «هزینه قابل حذف» تلقی شود، هر سال همین چرخه تکرار خواهد شد. اصلاح این وضعیت نیازمند تغییر نگاه در سطح تصمیمگیران است، نه صرفاً افزایش عددی بودجه در یک سال خاص.
وی در پایان تأکید کرد: بودجه فرهنگ، شاخص نوع نگاه ما به آینده است. اگر آیندهمحور فکر کنیم، فرهنگ باید در مرکز تصمیمگیری باشد، نه در حاشیه جدولها. بدون این اصلاح، هیچ برنامه توسعهای به نتیجه پایدار نخواهد رسید.
