امارات محموله ایران را مصادره کرد / ایران در شوک عمیق فرو رفت | اقتصاد فارسی

به گزارش اقتصادآنلاین، حادثه اخیر مبنی بر مرگ دو نفر در عمان در پی مصرف آب معدنی ایرانی (برند Uranus Star) و واکنش سریع امارات متحده عربی مبنی بر ممنوعیت واردات و فراخوان جمع‌آوری این محصول، یک زنگ خطر جدی برای بخش صادراتی کشور به صدا درآورده است. این اتفاق، که در اوج فشارهای اقتصادی و حساسیت‌های ناشی از تحریم‌ها رخ داده است، نه تنها یک خسارت مقطعی تجاری، بلکه یک ریسک اعتباریجدی برای کلیه صادرکنندگان ایرانی در بازارهای منطقه‌ای محسوب می‌شود.

محموله آب معدنی ایران در عمان

رسانه thenationalnews مدعی شد: پس از آنکه دو نفر در عمان بر اثر نوشیدن آب از یک محموله آلوده از ایران جان را از دست دادند امارت هم واردات آب از ایران را ممنوع کرد. وزارت تغییرات اقلیمی و محیط زیست امارات گفت که پس از تأیید آلودگی محصول Uranus Star با مواد مضر در کشوری همسایه ما اقدامات فوری را برای بررسی و تأیید این موضوع فعال کردیم. وزارتخانه از مردم خواست تا فوراً هر مقداری از این برند آب، هرچقدر هم کم باشد، را که در اختیار دارند دور بریزند و از مصرف آن خودداری کنند!

ابعاد خسارت در شرایط تحریم

تجارت خارجی برای ایران، به ویژه در شرایط فعلی که تحت فشار شدید تحریم‌های مالی و بانکی قرار دارد، حکم شریان حیاتی را دارد. هرگونه خلل در این جریان، به ویژه در حوزه‌هایی که به عنوان “مسیرهای گریز” از تحریم عمل می‌کنند، می‌تواند اثرات چندگانه داشته باشد:

خسارت مستقیم مالی و تجاری

از دست رفتن بازار امارات و عمان: امارات و عمان همواره دروازه‌های مهمی برای دسترسی ایران به بازارهای بزرگتر و همچنین مسیرهای انتقال ارز بوده‌اند. ممنوعیت واردات آب معدنی و سایر کالاهای مشابه، موجب زیان مستقیم تولیدکننده (شرکت Uranus Star) و همچنین زیان زنجیره تأمین (حمل و نقل، بسته‌بندی و تأمین‌کنندگان مواد اولیه) می‌شود.

خسارت به برندهای غیرنفتی: صنعت مواد غذایی و آشامیدنی ایران (به ویژه آب معدنی) یکی از بخش‌های صادراتی غیرنفتی با پتانسیل رشد بالا بوده است. این حادثه، اعتبار کلی «ساخت ایران» را در بازارهای منطقه‌ای زیر سؤال می‌برد و می‌تواند بهانه‌ای برای تشدید کنترل‌های کیفی یا اعمال تعرفه‌های سختگیرانه‌تر توسط سایر کشورها شود.

تشدید ریسک‌های تحریمی (مکانیسم ماشه)

اقتصاد ایران در معرض مکانیسم ماشه و فشارهای ثانویه قرار دارد. در این شرایط، نهادهای ناظر بین‌المللی و بانک‌ها در کشورهای همسایه به شدت محتاط عمل می‌کنند.

افزایش ریسک تراکنش‌ها: یک حادثه ناگوار ایمنی مواد غذایی می‌تواند این برداشت را تقویت کند که نهادهای نظارتی ایران در کنترل کیفیت ضعیف عمل می‌کنند. این امر موجب می‌شود بانک‌ها و شرکت‌های بیمه در امارات و عمان، در همکاری با شرکت‌های ایرانی محتاط‌تر شده و فرآیند انتقال پول (که خود بسیار دشوار است) را با تأخیر یا توقف مواجه سازند. این امر به طور غیرمستقیم، مسیر تجارت تمام کالاها را تنگ‌تر می‌کند

نقش استراتژیک امارات و تأثیر آن بر کل تجارت خارجی

در شرایط تحریم، امارات به دلیل سهولت نسبی در معاملات دلاری و ارزی، بستر اصلی دور زدن یا مدیریت اثرات تحریم‌ها برای بخش خصوصی ایران بوده است.

تأثیر ممنوعیت موردی بر کل زنجیره

زمانی که یک کشور همسایه و شریک کلیدی تجاری (مانند امارات)، به دلیل یک مسئله ایمنی محصول، دست به اقدامی سریع و فراگیر (ممنوعیت کامل برند و فراخوان عمومی) می‌زند، این پیام به سایر بازیگران منطقه‌ای ارسال می‌شود: «ریسک همکاری با صادرکنندگان ایرانی افزایش یافته است.»

اگرچه این ممنوعیت فعلاً بر روی آب معدنی متمرکز است، اما این ریسک سیال است. در یک فضای تجاری پرتنش، یک مشکل کیفی در یک قلم کالا می‌تواند به سرعت بهانه‌ای برای تشدید نظارت یا کاهش حجم معاملات در سایر اقلام صادراتی (مانند محصولات کشاورزی، پتروشیمی‌های سبک یا کالاهای مصرفی دیگر) تبدیل شود که از طریق همین کانال‌های اماراتی انجام می‌پذیرد.

آسیب به تجارت خارجی ایران

حادثه مربوط به آب معدنی، در شرایط فعلی، بیشتر از بعد اعتباری و ریسک سیستمی برای تجارت خارجی ایران هزینه دارد تا بعد مالی مستقیم.

در کوتاه‌مدت باعث زیان تولیدکننده مستقیم و خدشه‌دار شدن اعتبار برندهای صادراتی در دو بازار عمان و امارات خواهد شد.

در بلندمدت افزایش سطح تردید و احتیاط در میان شرکای تجاری اماراتی، که می‌تواند منجر به کندی بیشتر در فرآیندهای انتقال ارز و تأیید مجوزهای واردات سایر کالاهای ایرانی شود. این امر به طور مستقیم، کارکرد دبی به عنوان «شریان حیاتی» تجارت ایران در دوران تحریم را تحت فشار قرار می‌دهد و به طور غیرمستقیم، فشارهای اقتصادی بر کشور را افزایش خواهد داد.