جهان نگران به دنبال پناهگاه امن طلا | اقتصاد فارسی

بازار؛ گروه بین الملل: قیمت طلا همچنان در حال افزایش بوده و امسال ده‌ها رکورد را شکسته و سود بادآورده‌ای را برای شرکت‌های معدنی به ارمغان آورده است، زیرا بانک‌های مرکزی و سرمایه‌گذاران در بحبوحه عدم قطعیت اقتصادی و تضعیف دلار آمریکا به دنبال امنیت هستند.
این افزایش قیمت – که باعث شد قیمت‌ها در بهار امسال از مرز ۳۵۰۰ دلار در هر اونس عبور کنند – ناشی از ترکیبی قوی از درگیری‌های ژئوپلیتیکی مداوم، اثرات ماندگار محرک‌های پولی دوران همه‌گیری (کرونا) و انتظارات فزاینده از کاهش نرخ بهره فدرال رزرو است. تحلیلگران و رهبران صنعت می‌گویند این تلاقی، جایگاه طلا را به عنوان دارایی جایگزین با عملکرد برتر در ۱۸ ماه گذشته تثبیت کرده و باعث ایجاد هیجان در معاملات شرکت‌ها شده و زمینه را برای یک روند صعودی پایدار فراهم کرده است.
از آغاز سال ۲۰۲۵، قیمت طلای نقدی ۴۰ درصد افزایش یافته و تنها در نیمه اول سال ۲۶ رکورد جدید ثبت کرده است – علاوه بر ۴۰ رکورد در سال ۲۰۲۴. طبق گزارش شورای جهانی طلا از پایین‌ترین قیمت ۱۶۰۰ دلار در هر اونس در اواخر سال ۲۰۲۲، قیمت شمش طلا بیش از دو برابر شده و در معاملات نیویورک در ۸ آگوست به اوج جدید ۳۵۳۴.۱۰ دلار رسیده است.
افزایش قیمت‌ها سود چشمگیری را برای معدنچیان به ارمغان آورده است. شرکت نیومونت، بزرگترین تولیدکننده طلا در جهان شاهد افزایش ۲۸۶ درصدی سود خالص در نیمه اول سال نسبت به سال قبل، به ارزش ۳.۹۵ میلیارد دلار آمریکا بود. شرکت بزرگ تولیدکننده طلا در چین، گروه معدنی زی‌جین، پیش‌بینی کرد که سود خالص شش ماهه ۵۴ درصد افزایش یابد و به ۲۳.۲ میلیارد یوان (۳.۲ میلیارد دلار آمریکا) برسد. سایر تولیدکنندگان بزرگ از جمله شرکت طلای ژونگجین و گروه طلای شاندونگ نیز از رشد سود بیش از ۵۰ درصد خبر دادند. «چن جینگه»، رئیس شرکت معدنکاری زی‌جین گفت: «ارزش طلا دوباره شناخته و تقویت شده است. طلا برتر از ارزها و سنگ تعادل برای امنیت اقتصادی است».

روند شتابنده حذف دلار و کاهش ارزش خزانه‌داری ایالات متحده آمریکا، بانک‌های مرکزی را به خرید تهاجمی طلا ترغیب نموده است

کاتالیزورهای افزایش قیمت طلا
تحلیلگران دلایل متعددی را برای این افزایش قیمت ذکر کردند. «لی گانگ‌فنگ» عضو صندوق کشف کالا – شرکت سرمایه‌گذاری هلندی با تمرکز بر کالاها – گفت: تسهیل کمی دوران همه‌گیری توسط بانک‌های مرکزی در سراسر جهان، زمینه را فراهم کرد. روند شتابنده حذف دلار و کاهش ارزش خزانه‌داری ایالات متحده آمریکا، بانک‌های مرکزی را به خرید تهاجمی طلا ترغیب نموده است.
تنش‌های ژئوپلیتیکی تشدید شده – از جمله جنگ‌ها در اوکراین و خاورمیانه – و عدم اطمینان در مورد سیاست تجاری ایالات متحده، جذابیت طلا را افزایش داده است. «شنگ ون»، تحلیلگر شرکت اطلاعات پکن گفت: سیاست‌های تعرفه‌ای نامنظم «دونالد ترامپ»، رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا همراه با درگیری‌های ژئوپلیتیکی مداوم، عدم قطعیت اقتصادی را تشدید کرده و سرمایه‌گذاران را به سمت طلا به عنوان «دارایی امن نهایی» سوق داده است.
لی گفت: تلاش ترامپ برای کاهش نرخ بهره با هدف تحریک تولید ایالات متحده با استراتژی وی برای اعمال تعرفه‌های جهانی در تضاد است؛ ترکیبی که می‌تواند تورم داخلی را تشدید کند. این اهداف متناقض باعث سردرگمی در بازار شده است. شنگ گفت: تمام جهان برای مقابله با عدم قطعیت اقتصادی و خطرات مالی در حال ذخیره طلا هستند.
کارشناسان انتظار دارند طلا در کوتاه‌مدت نزدیک به بالاترین حد فعلی خود و در درازمدت صعودی باقی بماند. گلدمن ساکس در گزارشی در ۱۳ ژوئیه، پیش‌بینی خود را مبنی بر اینکه خرید قوی و ساختاری از سوی بانک‌های مرکزی، طلا را تا پایان سال ۲۰۲۵ به ۳۷۰۰ دلار در هر اونس و تا اواسط سال ۲۰۲۶ به ۴۰۰۰ دلار در هر اونس خواهد رساند، حفظ کرد. در ۴ آگوست، سیتی‌بانک، دیدگاه نزولی قبلی خود را تغییر داد و هدف قیمت سه‌ماهه خود را از ۳۳۰۰ دلار آمریکا به ۳۵۰۰ دلار آمریکا در هر اونس افزایش داد.
زیربنای خوش‌بینی بلندمدت، محدودیت اساسی عرضه است. جهان در حال حاضر بیش از ۸۰ درصد از کل ذخایر طلای خود را استخراج کرده است و تنها حدود ۵۹۰۰۰ تن دیگر برای استخراج باقی مانده است. تحلیلگران می‌گویند این کمبود فزاینده، قیمت‌های بالا را برای سال‌های آینده پشتیبانی خواهد کرد. «سامانتا دارت»، رئیس مشترک تحقیقات کالایی جهانی در گلدمن ساکس گفت: در حوزه کالاها، نظر ما این است که طلا در موقعیت خرید قرار گیرد.
بانک‌های مرکزی که از دلار آمریکا فاصله می‌گیرند و سرمایه‌گذارانی که به صندوق‌های قابل معامله در بورس ها هجوم می‌آورند، به موتورهای اصلی تقاضا تبدیل شده‌اند. دارت گفت، مسدود شدن دارایی‌های روسیه در سال ۲۰۲۲، بانک‌های مرکزی بازارهای نوظهور را بر آن داشت تا ذخایر طلا را افزایش دهند.

جهان در حال حاضر بیش از ۸۰ درصد از کل ذخایر طلای خود را استخراج کرده و تنها حدود ۵۹۰۰۰ تن دیگر برای استخراج باقی مانده است

داده‌های شورای جهانی طلا نشان می‌دهد که از سال ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۴، بانک‌های مرکزی جهانی بیش از ۱۰۰۰ تن طلا در سال خریداری کرده‌اند که نسبت به ۴۰۰ تا ۵۰۰ تن در دهه قبل افزایش یافته است. تا سال ۲۰۲۴، طلا از یورو پیشی گرفت و به دومین دارایی ذخیره بزرگ در سراسر جهان تبدیل شد و ۱۹.۸ درصد از ذخایر جهانی را تشکیل داد و پس از ۴۶.۴ درصد دلار آمریکا، در رتبه دوم قرار گرفت.

بانک مرکزی چین در ماه جولای، خرید طلای خود را برای نهمین ماه تمدید کرد و با اضافه کردن ۶۰ هزار اونس، دارایی آن به ۷۳.۹۶ میلیون اونس طلا رسید. نظرسنجی شورای جهانی طلا در ماه ژوئن نشان داد که ۹۵ درصد از بانک‌های مرکزی انتظار دارند ذخایر طلای جهانی در سال آینده افزایش یابد و ۴۳ درصد قصد دارند به ذخایر خود بیفزایند.
داده‌ها نشان می‌دهد که تقاضای کلی سرمایه‌گذاری در نیمه اول سال ۲۰۲۵ نسبت به سال گذشته ۱۱۷ درصد افزایش یافته و به ۱۰۲۸.۴ تن رسیده است. در حالی که خرید شمش و سکه فیزیکی به طور متوسط رشد داشته است، دارایی‌های ETF طلا و محصولات مشابه ۳۹۷ تن افزایش یافته است که افزایشی ۲۵۰ درصدی نسبت به سه ماهه قبل را نشان می‌دهد. تا پایان ماه ژوئن، دارایی‌های جهانی ETF طلای تحت مدیریت به رکورد ۳۸۲.۸ میلیارد دلار آمریکا رسیده است که نسبت به ابتدای سال ۴۱ درصد افزایش یافته است.
در چین، معاملات آتی و آپشن طلا و نقره فعال‌ترین بازار بود و حجم قراردادهای آتی طلا ۷۹ درصد افزایش یافت. طبق اعلام انجمن معاملات آتی چین، ارزش معاملات نیمه اول سال از کل سال ۲۰۲۴ فراتر رفته است. از غول‌های جهانی گرفته تا خریداران نوظهور چینی، شرکت‌ها میلیاردها دلار برای خرید معادن فعال و پروژه‌های توسعه‌ای هزینه می‌کنند. منطق ساده است: با قیمت‌های امروز، حتی دارایی‌های بی‌کیفیت‌تر هم می‌توانند سود قابل توجهی داشته باشند و تملک را به سریع‌ترین و مؤثرترین مسیر برای رشد تبدیل کنند.

ریسک ژئوپلیتیکی، استراتژی بانک مرکزی و گمانه‌زنی‌های سرمایه‌گذاران همچنان طلا را به ارتفاعات جدید سوق می‌دهند

«بو شائوچوان»، مدیر مستقل در شرکت معدنکاری زیجین گفت: شرکت‌های معدنی نسبت به آینده طلا خوش‌بین هستند. قیمت سهام شرکت‌های معدنی کوچک که هنوز در مراحل اکتشاف و امکان‌سنجی هستند، نسبتاً ارزان باقی مانده است و اهداف جذابی را برای تصاحب ایجاد می‌کند.
زیجین در اکتبر ۲۰۲۴، ۱ میلیارد دلار آمریکا برای خرید معدن طلای آکیم در غنا از نیومونت هزینه کرد و پس از آن در نوامبر، ۲۴۵ میلیون دلار آمریکا برای خرید یک پروژه مس-طلای پرو هزینه کرد. در ژوئن ۲۰۲۵، این شرکت معدن طلای رایگورودوک در قزاقستان را به قیمت ۱.۲ میلیارد دلار آمریکا خریداری کرد.
سایر شرکت‌های چینی نیز در حال گسترش فعالیت‌های خود در خارج از کشور هستند. شرکت شاندونگ گلد در آگوست ۲۰۲۴، خرید شرکت اوسینو ریسورسز در فهرست بورس کانادا را تکمیل کرد و کنترل معدن طلای توئین هیلز در نامیبیا را به دست گرفت. در ژوئن ۲۰۲۴، شرکت صنایع معدنی ژائوجین، خرید ۷۴۰ میلیون دلاری شرکت تیتو مینرالز در فهرست بورس استرالیا را تکمیل کرد که دارایی اصلی آن معدن ابوجار در ساحل عاج است. در شرایط فعلی با قیمت‌های صعودی، حتی معادن طلای با کیفیت پایین‌تر نیز می‌توانند سودآور باشند که سرمایه‌گذاران را تشویق می‌کند تا جسورانه به دنبال ادغام و تملک باشند.
یکی از مدیران اجرایی گروه طلای چین گفت: افزایش سریع قیمت طلا چالش‌هایی را برای ادغام و تملک شرکت‌های خارجی ایجاد کرده است، اما در عین حال یک فرصت نیز بوده است. انتظار می‌رود نرخ بازده سرمایه‌گذاری افزایش یابد و شرکت‌ها را به انجام تحقیقات و اکتشافات بیشتر در پروژه‌های طلای خارجی ترغیب کند. از آنجایی که اکثر کشورها هنوز طلا را به عنوان یک ماده معدنی حیاتی طبقه‌بندی نکرده‌اند، طلا هنوز هدف بسیار خوبی برای سرمایه‌گذاری و ادغام و تملک شرکت‌های چینی است. در حال حاضر، نیروهای ترکیبی ریسک ژئوپلیتیکی، استراتژی بانک مرکزی و گمانه‌زنی‌های سرمایه‌گذاران همچنان طلا را به ارتفاعات جدید سوق می‌دهند.