خبرگزاری مهر؛ گروه سیاست، هادی رضایی: ۹ آذر ۱۴۰۴ همزمان با سالروز بازپس‌گیری رسمی جزایر تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی در ۹ آذر ۱۳۵۰ (۳۰ نوامبر ۱۹۷۱)، مردم کشورمان بار دیگر تأکید دارند که این سه جزیره بخشی همیشگی از خاک ایران است.
نام‌گذاری ۹ آذر به عنوان «روز جزایر سه‌گانه» در تقویم رسمی کشور، یادآور تلاش‌ها و فداکاری‌های نیروهای نظامی ایران در دفاع از این جزایر است؛ فداکاری‌هایی که طی سال‌های گذشته با شهادت شماری از رزمندگان و نیروهای مدافع مرزهای جنوبی کشور همراه بوده است.
این سه جزیره نه‌تنها بخشی از خاک تغییرناپذیر کشور، بلکه حیاتی‌ترین نقطه ژئواستراتژیک برای کنترل تنگه هرمز و تضمین امنیت انرژی جهان هستند. در حالی که بیش از ۲۰ درصد نفت و ۳۰ درصد گاز طبیعی مایع دنیا از این آبراه عبور می‌کند، هرگونه تردید نسبت به حاکمیت ایران بر این جزایر عملاً به معنای تهدید امنیت انرژی و ثبات اقتصادی جهان است.
۱. اهمیت ژئواستراتژیک بی‌نظیر
جزایر سه‌گانه بر ورودی شرقی تنگه هرمز مشرف‌اند؛ آبراهی ۳۳ کیلومتری که نقطه اتصال خلیج فارس و دریای عمان و شاه‌راه حیاتی انرژی جهان است.
تنب بزرگ و تنب کوچک در مسیر اصلی کشتیرانی قرار دارند و اهمیت آن‌ها ناشی از همین موقعیت مرکزی در خطوط عبوری نفتکش‌هاست.
هر دو جزیره دارای زیرساخت‌های رصد و پایش دریایی، پایگاه‌های هوایی و سامانه‌های دفاعی متناسب با نیازهای امنیتی منطقه هستند.
ابوموسی با ارتفاعات طبیعی و موقعیت جغرافیایی ممتاز خود، به عنوان «برج دیده‌بانی طبیعی تنگه هرمز» شناخته می‌شود و امکان اشراف کامل بصری و الکترونیکی بر آبراه را فراهم می‌سازد.
در نتیجه حضور و استقرار ایران در این جزایر، توان کنترل مؤثر ترافیک کشتیرانی و اعمال بازدارندگی دریایی را در سطحی فراهم کرده که از دید بسیاری از تحلیل‌گران، هیچ قدرت خارجی بدون هزینه‌های بسیار سنگین نمی‌تواند آن را مختل کند.
۲. اهمیت اقتصادی و انرژی
ارزش واقعی جزایر سه‌گانه در پیوند آن‌ها با امن‌ترین و مهم‌ترین گذرگاه انرژی جهان است.
روزانه به طور میانگین ۲۱ میلیون بشکه نفت و بیش از ۱۲۰ میلیون مترمکعب LNG از نزدیکی این جزایر عبور می‌کند.
ارزش روزانه این مبادله، بر اساس قیمت نفت ۸۰ دلاری، بیش از ۱.۷ میلیارد دلار برآورد می‌شود.
گزارش‌های معتبر بین‌المللی (از جمله ارزیابی‌های مؤسسه آکسفورد) نشان می‌دهد هر روز توقف عبور نفتکش‌ها از تنگه هرمز می‌تواند ۵۰ تا ۷۰ میلیارد دلار خسارت فوری به اقتصاد جهانی وارد کند.
۳. بعد نظامی و بازدارندگی
ایران طی دو دهه اخیر راهبردی هدفمند را برای تبدیل این جزایر به دژهای بازدارندگی پایدار دنبال کرده است.
استقرار طیف متنوعی از سامانه‌های دفاع ساحلی و دریایی در قالب شبکه‌ای یکپارچه، حضور زیردریایی‌ها، شناورهای رزمی و یگان‌های واکنش سریع، استقرار سامانه‌های پدافندی برد متوسط و بلند برای کنترل فضای هوایی و توسعه شبکه حسگرهای زیرسطحی و پهپادی در جهت تقویت توان هشدار زودهنگام این مجموعه، هرگونه اقدام نظامی احتمالی را برای مهاجم به پرریسک، پرهزینه و عملاً غیرقابل توجیه تبدیل کرده است.
۴. بعد تاریخی و حقوقی
مالکیت ایران بر جزایر سه‌گانه، نه یک ادعا، بلکه واقعیتی تاریخی و حقوقی است که اسناد متعدد آن را تأیید می‌کنند.
تا اوایل قرن بیستم، این جزایر به شکل سنتی و رسمی تحت حاکمیت ایران قرار داشتند و مدیریت آن‌ها در دوران قاجار نیز اسناد روشنی دارد.
در سال ۱۹۷۱، بریتانیا به عنوان قدرت استعماری حاضر در منطقه در توافق رسمی با ایران، حق حاکمیت ایران بر جزایر را بازتأیید کرد.
پس از آن، هیچ نهاد بین‌المللی معتبری سند یا رأیی که مالکیت ایران را رد کند صادر نکرده و ادعاهای برخی کشورهای عربی عمدتاً سیاسی و فاقد پشتوانه حقوقی معتبر هستند.
۵. پیام امروز ایران
ملت ایران از مسئولان تا شهروندان عادی همواره تاکید دارند که جدای از علایق شخصی و سیاسی و گرایش‌های موجود، جزایر سه‌گانه نه موضوع مذاکره‌اند، نه قابل معامله و نه قابل فشار.
جزایر سه‌گانه، فارغ از اندازه کوچکشان روی نقشه، سنگ‌بنای امنیت ملی ایران و گلوگاه حیاتی انرژی جهان هستند. تا زمانی که این سه جزیره در اختیار ایران است، هیچ قدرت منطقه‌ای یا فرامنطقه‌ای نمی‌تواند سیاست انرژی یا امنیتی خود را بدون در نظر گرفتن نقش تهران در خلیج فارس پیش ببرد.
۹ آذر ، روز جزایر سه‌گانه، یادآور این حقیقت ژئوپلیتیک است که «ایران بدون این جزایر، ایران نیست؛ و جهان بدون نقش ایران در این جزایر، جهانی بی‌ثبات‌تر خواهد بود.»
