به گزارش خبرنگار مهر، محمدباقر قالیباف در نشست علنی عصر امروز مجلس شورای اسلامی و در جمعبندی بررسی و ارزیابی نحوه اجرای سال اول اجرای قانون برنامه هفتم پیشرفت کشور، اظهار کرد: ابتدا عرض خیرمقدم دارم به ریاست محترم جمهور و وزرای محترم، معاونین و عزیزانی که مهمان ما هستند و مجدداً هم عرض تقدیر و تشکر دارم از یکایک همکارانم که در این دو روز گذشته به صورت جدی در بحث مربوط به عملکرد یک ساله برنامه هفتم تلاش کردند.
وی ادامه داد: روز گذشته همکاران و دوستان دولت تلاش کردند و به یک جمعبندی در حقیقت رسیدیم که انشاءالله میتواند چراغ راهنمای ما برای برنامه سال دوم باشد.
رئیس مجلس همچنین از اصحاب رسانه تقدیر کرد و گفت: در این دو روز، اصحاب رسانه بسیار فعال و حساس موضوعات صحن مجلس را دنبال کردند و شایسته تقدیر هستند.
قالیباف با اشاره به اهمیت برنامه هفتم اظهار داشت: اولین نکتهای که میخواهم به آن اشاره کنم این است که امروز تنها سند بالادستی ما و تنها میثاق ملی ما، برنامه هفتم است. به هر حال سال ۱۴۰۴ پایان برنامه ۲۰ ساله است و بر این اساس، برنامه هفتم سند قطعی ما خواهد بود.
ما نباید از موضع اپوزیسیون سخن بگوییم
رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: قانون برنامه هفتم با همکاری دولت و مجلس تهیه شد و هر دو نهاد با هماهنگی خوب این کار را انجام دادند.
وی یادآور شد: رئیس جمهور در انتخابات به مردم اعلام کرد که برنامه من، همین برنامه هفتم است؛ برنامه ما در مجلس نیز برنامه هفتم است. این یک اتفاق مبارک است که امروز، همه مسئولان کشور در سطوح مختلف، بر یک برنامه مشترک و منسجم متعهد هستند.
وی متذکر شد: گذشته را به یاد بیاورید که در روزهایی، دولت میگفت نوشتن برنامه وظیفه قانونی مجلس نیست و دولت خودش برنامه مینویسد. امروز این هماهنگی و همدلی را بینیم که همه یکصدا متعهد به اجرای این برنامه هستیم.
قالیباف تأکید کرد: بسیاری از نخبگان و اندیشکدهها اذعان دارند در میان ۶ برنامه توسعه گذشته، برنامه هفتم دقیقترین و اجراییترین برنامهای است که تاکنون تنظیم شده است. ویژگی مهم دیگر برنامه آن است که برای نخستین بار در میان برنامههای توسعه گذشته، نظارت پسینی پیشبینی شده است؛ یعنی امروز که در اولین سال اجرای برنامه هستیم، همه ما اینجا گرد هم آمدهایم تا بررسی کنیم در این یک سال چه کردهایم و چه باید کنیم.
وی متذکر شد: این در حالی است که در گذشته، معمولاً ۵ یا ۶ سال از اجرای برنامه میگذشت و تازه در پایان، یک بررسی کلی صورت میگرفت که نه تجربهای منتقل میشد و نه عبرتی گرفته میشد، اما امروز رویکرد متفاوت است به این صورت که دولت و مجلس در کنار هم نشستهاند تا گزارش عملکرد را مرور کنند، نتایج را جمعبندی کرده و بر اساس همان، مسیر سال آینده را اصلاح کنند.
رئیس مجلس شورای اسلامی بیان کرد: طبق قانون برنامه، ما جمعبندی این نشست را به دولت منتقل میکنیم و دولت یک ماه فرصت دارد تا در اول دی ماه، لایحه ۱۴۰۵ را بر این اساس ارائه کند تا در سال دوم برنامه، اشکالات را مرتفع کنیم و اجازه ندهیم اشکالات تا انتهای برنامه برود.
وی بیان کرد: من به عنوان یک خدمتگزار کوچک، در کنار دوستان خود در مجلس و برادر گرامیام، آقای پزشکیان در دولت که مسئولیت ریاستجمهوری را بر عهده دارد، میگویم که ما نباید از موضع اپوزیسیون سخن بگوییم. امروز همه مسئولیم و حل مشکلات بر عهده ماست و ما باید متمرکز بر چگونگی انجام کار باشیم.
وی ادامه داد: اگر عدالتخواه و دغدغه مستضعفان و محرومان را داریم و میخواهیم کشور سرافراز و ایران قوی و راه شهدا را رفته و به نسل آینده ظلم نکرده باشیم، باید کارهای ما خروجی داشته باشد.
مدیریت منابع و مصارف آب در برنامه هفتم آمده است
قالیباف تأکید کرد: امروز ما باید متمرکز بر برنامه هفتم شویم و هرگونه بی توجهی به آن از سوی مجلس، دولت، بخش خصوصی و نخبگان جامعه صحیح نیست، چرا که برنامه هفتم، میثاق ملی ماست.
رئیس مجلس در ادامه با اشاره به اینکه ما با چند چالش جدی از جمله ناترازی بانکها و بحران آب مواجه هستیم، گفت: تولید آب، در اختیار ما نیست و نعمت الهی است، اما مصرف آن به دست ماست. در برنامه هفتم، برای مدیریت منابع و مصارف آب، تکالیف روشنی تعیین شده است.
وی اظهار کرد: اکنون که میبینیم بارشها نسبت به سالهای گذشته حدود سه درصد کاهش یافته، باید از خود بپرسیم آیا در عمل نیز مسیر برنامه را پیش میبریم؟ آیا رفتار مصرفی و سیاستگذاریهای ما با همان چارچوبی که در برنامه آمده، منطبق است؟
قالیباف تأکید کرد: اگر نقد یا اشکالی به برنامه هفتم وجود دارد، باید آن را اصلاح کنیم.
رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: در موضوع ناترازی بودجه، طبیعتاً باید مجلس و دولت هر دو به این مسئله توجه ویژهای داشته باشند. همینطور در حوزه ناترازی انرژی و ناترازی صندوقهای بازنشستگی نیز باید تمرکز ویژهای صورت گیرد.
وی ادامه داد: در زمینه امنیت غذایی، ناکارآمدی ساختاری و فرایندی و بهویژه در فقدان بهرهوری در نظام اداری کشور، واقعاً وضعیت نگرانکننده است و این موضوع بهصورت جدی در همه عرصهها آشکار شده است.
وی ادامه داد: طبق گزارش مجلس، کمبود منابع تنها ۲۳ درصد از وزن مشکلات در اجرای قانون برنامه هفتم را تشکیل داده است، اما در مقابل، ناهماهنگیها، ضعف ساختاری، ضعف کارکردی و عدم بهرهوری سهم بسیار بالاتری داشتهاند. با این حال، ما هر زمان که درباره مشکلات کشور صحبت میکنیم، معمولاً فقط از نداشتن منابع میگوئیم.
قالیباف تأکید کرد: البته نمیگویم منابع ما کافی است، اما واقعیت این است که منابع موجودمان را بد هزینه میکنیم.
رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه در حوزههایی مانند عدم بهرهوری، نظام آموزشی و فرهنگ، معیشت و سلامت چالشهای جدی داریم، اظهار کرد: اگر فقط روی همین ده موضوع کلیدی تمرکز کنیم و از میان آنها سه یا چهار محور را بهعنوان اولویت انتخاب کنیم، باز هم بخش بزرگی از مشکلات کشور برطرف میشود. اگر ما تنها بر همین موارد مهم و فوری متمرکز شویم، یعنی وقت، منابع مالی و انرژی خود را برای اولویتها بگذاریم، میتوانیم جهت حرکت کشور را اصلاح کنیم.
رئیس مجلس بیان کرد: وقتی میگوئیم چگونگی انجام کار مهم است، یعنی باید روش کارمان را هم اصلاح کنیم، نه اینکه فقط شعار دهیم. در حوزه تورم و شاخص قیمت مصرفکننده، از گذشته تا امروز روند بهروشنی نشان میدهد که مسیر درستی نرفتهایم.
وی ادامه داد: در برنامه پنجم، قیمت مصرفکننده ۲.۷ برابر شد. در برنامه ششم، این رقم به ۷ تا ۸ برابر رسید و در مهرماه ۱۴۰۴، نسبت به برنامه ششم، قیمتها ۱۳.۷ برابر شدهاند. اگر بخواهیم همین مسیر غلط گذشته را ادامه دهیم، باید بدانیم که به چه بیراههای میرویم. پس باید تصمیمات شجاعانه و مدبرانه بگیریم که بر پایه خرد جمعی باشد.
وی متذکر شد: در سال ۱۳۹۹، حجم نقدینگی کشور سه هزار همت بود، اما امسال این رقم به بیش از ۱۱ هزار همت رسیده است. با این روند، اگر تا پایان برنامه جلو برویم، وضعیتی بسیار نگرانکننده خواهیم داشت.
رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه در حال حاضر، ۱۹.۵ درصد نفت و گاز دنیا در اختیار ماست، با این حال دچار قطعی گاز هستیم، بیان کرد: اگر با همین روال پیش برویم، در پایان برنامه مجبور خواهیم شد ۱۶ میلیارد دلار فرآورده نفتی وارد کنیم و بیش از ۱۰ تا ۱۲ میلیارد دلار هم صرف واردات کالاهای اساسی کنیم؛ این مسیر درستی نیست.
قالیباف با اشاره به اینکه وقتی از اشکالات ساختاری حرف میزنم، منظورم تصمیمات اشتباهی است که طی سالهای گذشته گرفتهایم، گفت: برای مثال، در ادغام وزارت صمت با وزارت بازرگانی، مشکلات نهادی و ساختاری ایجاد شد. روزی استدلال ما این بود که چون وزارت بازرگانی مسئول واردات است، تولید داخلی آسیب میبیند، بنابراین آن را با صنعت ادغام کردیم، اما امروز میبینیم که در همین وزارتخانه، هیچ ساختار مشخصی برای کنترل بازار وجود ندارد.
وی افزود: همین اتفاق در ادغام وزارت جهاد با وزارت کشاورزی هم افتاد، در حالی که وزارت جهاد کشاورزی باید وزارت تولید و امنیت غذایی باشد، امروز عملاً نقش آن به تجارت کالاهای اساسی محدود شده است.
قالیباف گفت: نتیجه این شده که محصولات داخلی ما مثل جو و گندم، دیگر توان رقابت با ذرت وارداتی ارزان را ندارند و تولید داخلی از بین میرود. آیا میخواهیم این مسیر را ادامه دهیم؟
رئیس مجلس تاکید کرد: برنامه هفتم بزرگترین فرصت ماست تا این چالشها را به فرصت تبدیل و همه به این باور رسیدهایم که برنامه هفتم میتواند این چالشها را به فرصت بدل کند، بهشرط آنکه همت کنیم و تصمیم بگیریم.
برای اصلاح انرژی راههایی به جز افزایش قیمت هم داریم
رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: ما پنج اقدام مشخص میتوانستیم انجام دهیم که اگر انجام میدادیم، امروز مجبور نبودیم ۱۴.۵ میلیون لیتر بنزین در روز وارد کنیم.
وی ادامه داد: اگر کارت سوخت را به شبکه بانکی متصل میکردیم، صرفهجویی زیادی میشد. اگر الپیجیها را درست مدیریت میکردیم، مشکل حل میشد. اگر فقط همین برنامهها را طبق پیشبینی اجرا میکردیم، امروز این بحران وجود نداشت.
رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: در حال حاضر، مصرف CNG نسبت به قبل بهشدت کاهش یافته است، در حالی که میتوانست جایگزین مؤثری برای بنزین باشد.
قالیباف اظهار کرد: اگر همان پنج یا شش اقدام برنامهای انجام میشد، بهراحتی ۱۴.۵ میلیون لیتر صرفهجویی روزانه داشتیم و دیگر نیازی به درخواست ۲ تا ۲.۵ میلیارد دلار برای واردات LPG نبود.
وی اظهار کرد: من شهادت میدهم که شخص رئیسجمهور و تیم کارشناسی وی با جدیت برای اجرای آن وارد عمل شدهاند. حتی در سفرم به سمنان دیدم که پایلوت بهینهسازی انرژی طبق همین ماده در حال اجراست و بخشی از مشکلات رفع شده بود.
وی متذکر شد: واقعیت تلخ این است که از بهمن سال گذشته تا امروز، بخش عمدهای از این طرحها در چنبره نظام اداری متوقف ماندهاند.
رئیس مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: اگر ماده ۴۶ بهطور کامل اجرا میشد، علاوه بر جلوگیری از خسارتها در بخش برق، آب و صنعت، ۵۰ تا ۶۰ میلیارد دلار ظرفیت جدید به کشور اضافه میکرد. تا اصلاح در حوزه انرژی اتفاق نیفتد، هیچ اصلاح اقتصادی در کشور معنا ندارد، البته این به معنای افزایش قیمت بنزین نیست و این تفکر غلط است.
وی تاکید کرد: راهحلهای دیگری هم وجود دارد، از جمله توسعه بازار بهینهسازی و گواهیهای صرفهجویی انرژی که اکنون در بورس انرژی در حال اجراست، اما متأسفانه، حتی در همین بازار هم مشکل داریم.
وی بیان کرد: در زمستان امسال، قیمت گاز در بورس تا هر متر مکعبی ۱۲.۵ هزار تومان معامله شد، در حالی که در برخی نقاط کشور ۵,۰۰۰ تومان دریافت میشود و در عین حال کسانی که گواهی صرفهجویی خریدند، در زمان تحویل گاز، گازی به آنها داده نشده است.
وی تاکید کرد: در همه تصمیماتی که میگیریم، باید رضایت مردم را جلب کنیم. اولین کسی که از صرفهجویی نفع میبرد، باید همان کسی باشد که صرفهجویی کرده است. مردم باید از این صرفهجویی نفع ببرند، به همین دلیل، ما در برنامه هفتم گاز را در اولویت قرار دادهایم، چرا که ۷۳ درصد انرژی کشور از گاز تأمین میشود، در حالی که بنزین تنها ۹ درصد سهم دارد.
قالیباف بیان کرد: باید بر چند موضوع کلیدی که اولویت کشور هستند، تمرکز کنیم. اولین اولویت معیشت مردم بهویژه اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی، دومین اصلاح ساختار انرژی و سومین پیشبرد پیشرانهای توسعه است.
رئیس مجلس گفت: متأسفانه دیشب سخنگوی دولت اعلام کرد که قرار است دوباره همان سیاست قدیمی سبد کالای ۵۰۰ و ۳۵۰ هزار تومانی اجرا شود که همان مسیر غلط گذشته است.
وی ادامه داد: ما ماهها تلاش کردیم تا کالابرگ هوشمند را جایگزین این روش کنیم تا قدرت خرید مردم در برابر تورم حفظ شود.
رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه معیشت مردم سه محور اصلی سلامت، مسکن و کالاهای اساسی دارد، گفت: در بخش سلامت، پول زیادی در گردش است، اما اگر بهجای تولید خدمات، سیاست خرید خدمات را دنبال کنیم، هزینهها بهدرستی صرف خواهد شد.
وی تاکید کرد: موضوع انرژی هم از موضوعات اساسی ماست. کریدورهای جنوب-شرق و غرب کشور و اتصال دریایی ایران به اقیانوس هند و توسعه سواحل مکران و عمان نیز اهمیت زیادی دارند.
قالیباف خاطرنشان کرد: همچنین باید به قوانین دائمی تقویتکننده برنامه هفتم مانند قانون تأمین مالی نظام سرمایهگذاری توجه کنیم تا پروژههای بزرگ کشور به نتیجه برسند.

