ترامپ و دو راهی جنگ روسیه؛ موشک تاماهاوک به اوکراین می‌رسد؟ | اقتصاد فارسی

به گزارش اقتصادآنلاین، در روز‌ها و شب‌های اخیر، روسیه حملات گسترده‌ای را به اوکراین، به ویژه به شبکه برق این کشور انجام داده است. اقدامی که بخشی از کارزار مستمر کرملین برای فلج‌کردن زیرساخت‌های انرژی اوکراین پیش از فرارسیدن زمستان به شمار می‌رود.

اوج‌گیری حملات، اما احتمال ارسال موشک‌های کروز تاماهاوک از سوی آمریکا به اوکراین را بالا برده است. موضوعی که روسیه به شدت از آن ابزار نگرانی کرده.

حمله به زیرساخت‌ها و افزایش تنش‌ها

در حملات اخیر روسیه، پست‌های برق در کی‌یف، دونتسک، اودسا و چرنیهیف هدف قرار گرفتند و دست‌کم دو نفر از کارکنان شرکت بزرگ انرژی خصوصی «دی‌تک» زخمی شدند.

این حملات در چارچوب کارزار مستمر کرملین برای فلج کردن شبکه برق اوکراین پیش از زمستان تفسیر می‌شود، حرکتی که هدفش فشار بر مردم و دولت اوکراین است تا تاب مقاومت تضعیف شود.

ولادیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، آمار حملات هفته اخیر را سنگین توصیف کرد. بیش از ۳۱۰۰ پهپاد، ۹۲ موشک و حدود ۱۳۶۰ بمب سرشی طبق ادعای او بر آسمان اوکراین رها شده است.

این فشار هوایی بر زیرساخت‌ها، زمینه‌ای برای مطرح شدن بحث تسلیحات دوربرد از سوی واشنگتن فراهم کرده.

تاماهاوک؛ موشکی توان راهبردی

همزمان با اوج‌گیری حملات روسیه و کاهش شانس آتش‌بس، رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، گفته است ممکن است موشک‌های کروز تاماهاوک را به اوکراین ارسال کند. او هنگام سوار شدن به هواپیمای ریاست‌جمهوری، پیش از سفر به مصر برای امضا توافق صلح اسرائیل و حماس، در پاسخ به پرسش خبرنگاران گفت: «باید ببینیم… شاید این کار را بکنم.»

ترامپ همچنین اشاره کرد که این موشک‌ها می‌توانند به‌عنوان اهرم فشاری علیه روسیه استفاده شوند: «اگر این جنگ حل نشود، من تاماهاوک‌ها را می‌فرستم.»

ترامپ پیش از این دیدار با رییس‌جمهور روسیه در آلاسکا برای پایان‌دادن به جنگ اوکراین داشت. اما رایزنی‌ها تاکنون برای آتش‌بس بی‌نتیجه مانده است.

تاماهاوک چه ویژگی‌هایی دارد؟

تاماهاوک یک سلاح کروز زیرصوت است که توانایی هدف‌گیری دقیق تا فاصله‌ای در حدود ۲۵۰۰ کیلومتر را دارد. بدین معنا که اوکراین با در اختیارداشتن این موشک، می‌تواند بخش‌هایی از خاک روسیه از جمله زیرساخت‌ها یا تأسیسات مهم را هدف قرار دهد.

نسخه پیشرفته‌تر این موشک که «تکتام» نام دارد، قابلیت تغییر هدف در حین پرواز و ارتباط دوطرفه دارد، که امکان انعطاف‌پذیری بیشتر در اجرای حملات را فراهم می‌کند.

در مصاحبه‌های زلنسکی، او تأکید کرده که اگر تاماهاوک در اختیار اوکراین قرار گیرد، فقط برای اهداف نظامی استفاده خواهد شد و تهاجم به غیرنظامیان در برنامه نیست.

تحلیلگران می‌گویند ارسال تاماهاوک می‌تواند تقویت قابل‌توجهی به توان تهاجمی اوکراین، به‌ویژه در هدف‌گیری تأسیسات انرژی، مراکز لجستیک و پایگاه‌های روسیه در عمق خاک آن کشور بدهد.

تهدید هسته‌ای مقامات روسیه علیه آمریکا

احتمال ارسال تاماهاوک به اوکراین با واکنش شدید مسکو مواجه شد. کرملین، از جمله سخنگوی آن، دیمیتری پسکوف، گفته است که موضوع تاماهاوک‌ها «مایه نگرانی شدید» است و تأکید کرده که اگر این موشک‌ها به سمت روسیه پرتاب شوند، مسکو نمی‌تواند بی‌تفاوت باقی بماند.

زبان دیمیتری مدودف، رئیس‌جمهور سابق روسیه نیز در تلگرام نوشت که ارسال تاماهاوک می‌تواند «برای همه بد تمام شود، خصوصاً برای ترامپ.» او اشاره کرد که پس از پرتاب، تشخیص اینکه موشک حامل کلاهک هسته‌ای است یا متعارف، امکان‌ناپذیر است؛ ابهامی که ممکن است به واکنش هسته‌ای منجر شود. مدودف نوشت: «چگونه باید روسیه پاسخ دهد؟ دقیقاً همان گونه!»

پسکوف نیز این اظهارات را تأیید کرد و گفت اگر تاماهاوک‌ها به‌سوی روسیه شلیک شوند، مسکو مجبور است به قابلیت هسته‌ای آنها بیندیشد و پاسخ مناسب را طرح‌ریزی کند.

پوتین پیش‌تر هشدار داده بود که چنین تحویل‌هایی می‌تواند به نقطه‌ای برسد که واشنگتن را رسماً وارد جنگ کند و روابط میان روسیه و آمریکا را به هم بزند.

آیا تاماهاوک روند جنگ را تغییر می‌دهد؟

از یک سو، روسیه همچنان به حملات شدید بر زیرساخت انرژی اوکراین ادامه می‌دهد. امری که هر سال پیش از زمستان تشدید می‌شود تا برق و گرمایش را هدف قرار دهد و فشار روی مردم افزایش یابد.

تحلیلگران نیز هشدار می‌دهند که ارسال محدود تاماهاوک، مثلاً ده‌ها فروند، ممکن است تغییری اساسی در معادله جنگ ایجاد نکند، اما اگر این اقدام همراه با پشتیبانی اطلاعاتی، لجستیکی و امنیتی قوی باشد، می‌تواند منجر به فشار بر روسیه و بالابردن شانس مذاکره و توافق آتش‌بس شود.

همچنین مراکز تحلیل امنیتی اوکراین ادعا می‌کنند که روسیه تاکنون در مبارزه با تاماهاوک ناکام بوده است؛ یعنی این موشک‌ها توانسته‌اند دفاع هوایی روسیه را دور بزنند یا خنثی کنند، که این گواهی است بر خطر بالقوه‌ای که ارسال آنها می‌تواند داشته باشد.

دیداری تعیین‌کننده

در میانه این تنش‌ها، نگاه‌های زیادی متوجه برنامه دیدار زلنسکی با ترامپ در واشنگتن خواهد بود. این ملاقات فرصتی است تا اوکراین فشار خود را بر آمریکا برای ارسال تسلیحات دوربرد افزایش دهد و شرایط تحریم‌ها و پشتیبانی نظامی را به بحث بکشد.

چه خواهد شد؟

اگر ترامپ با ارسال تاماهاوک موافقت کند، در عین افزایش قدرت هجومی اوکراین، خطر تشدید جنگ فراتر از آنچه تاکنون تجربه شده وجود دارد. اما اگر او از ارسال موشک‌ها و کمک‌های لجستیکی عقب‌نشینی کند، اوکراین ممکن است فرصت فشار استراتژیک بر روسیه را از دست بدهد. 

در نهایت باید دید که در آینده نزدیک، نقطه عطفی در جنگ روسیه و اوکراین رقم می‌خورد یا این نبرد فرسایشی فعلا ادامه خواهد داشت.