به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از عصر ایران، وضعیت سد‌ها در کشور نشان می‌دهد که سال آبی سختی در پیش رو است، به طوری که یک کارشناس حوزه آب پیش‌بینی کرد احتمال قطعی آب در تهران در پاییز امسال بسیار جدی است.

گزارش هفتگی بارش‌ها و سدهای کشور که روز گذشته منتشر شد نشان می‌دهد بعضی استان‌ها در سال جاری با وضعیت سخت آبی روبه‌رو می‌شوند. این گزارش که به صورت دوره‌ای توسط شرکت مدیریت منابع آب ایران منتشر می‌شود، حاکی از آن است که وضعیت بعضی سدها قرمز است. 

سد امیرکبیر در تهران نسبت به سال گذشته ۴۸ درصد کمتر پر شده است. سد دوستی در استان خراسان رضوی هم فقط ۱۰ درصد آب دارد. آب سد زاینده‌رود هم نسبت به سال قبل با کاهش ۲۶ درصدی حجم مواجه شده. دو سد استقلال و نیز شمیل و نیان در استان هرمزگان هم زیر ۱۰ درصد آب دارند. دو سد ساوه و کمال‌صالح در استان مرکزی هم به ترتیب تنها ۹ و ۱۷ درصد پر شده‌اند. مجموع ۱۳ سد حوضه دریاچه ارومیه نسبت به سال قبل ۴۰ درصد کمتر آبگیری شده‌اند. در مورد بسیاری از سدهای دیگر کشور هم در مجموع کاهش حجم نسبت به سال قبل دیده می‌شود، با این حال بعضی سدها هم وضعیت مطلوبی دارند، به عنوان مثال سد بیجار در استان گیلان صد در صد پر شده است. 

با این وضعیت چه تابستانی در انتظار کشور است؟ آیا شاهد قطعی آب در استان‌های کشور خواهیم بود؟ 

محسن موسوی خوانساری کارشناس حوزه آب در این باره گفت: علت کاهش حجم آب در همه سدهای کشور یکسان نیست، برای مثال سد دوستی در خراسان به علت افتتاح سد پاشدان در افغانستان به این روز افتاده است. پیش از این سد سلما در این کشور حجم سد دوستی را کم کرده بود. 

وی ادامه داد: شرایط سدها در مرکز فلات ایران با سدهای حوضه کارون یا زاگرس یا سه استان شمالی کشور متفاوت است. امسال در گیلان و مازندران بارش‌های خوبی وجود داشت به طوری که سدهای منطقه مازندران تقریبا همه سرریز کرده است. 

او بیان کرد: وضعیت سدهای حوضه کارون هم مطلوب است و تاکنون بارش‌ها خوب بوده اما کاهش بارندگی در کهکیلویه و بویراحمد، باعث شده رودخانه زهره و جراحی و در نتیجه سدهای مارون و چمشیر کاهش حجم داشته باشند.   

این کارشناس با اشاره به وضعیت مرکز فلات ایران گفت: آنچه بیشترین اثر را بر وضعیت سدهای کشور دارد، نحوه مدیریت آب است. مرکز ایران حتی در سال‌های نرمال هم مشکل آب دارد چراکه بارگذاری بر منابع موجود زیاد است. این بارگذاری هم در حوزه جمعیت و هم در مصارف صنعت و کشاورزی دیده می‌شود. سد پانزدهم خرداد، درودزن، امیرکبیر و زاینده‌رود از جمله سدهایی هستند که در مرکز فلات قرار دارند. از آنجا که بازگذاری در بالادست زیاد است، آورد سد کم می‌شود. 

موسوی گفت: اکنون برای تامین آب در تهران به سراغ چاه‌های موجود برای فضای سبز رفته‌اند و در شهرهای دیگر مانند اصفهان هم این وضعیت وجود دارد اما باید توجه کرد که در تعداد چاه‌ها محدودیت وجود دارد. 

خشکسالی یا بی‌تدبیری؟

این کارشناس حوضه آب تاکید کرد: با این حال آنچه در وضعیت بیشتر سدهای کشور اثرگذار است، نحوه مدیریت آب است. به هر حال هر سال میزانی از بارندگی با اندکی تفاوت وجود دارد اما مساله اصلی این است که در مرکز ایران نمی‌توان به همین روش مصرف ادامه داد. 

موسوی اظهار کرد: برنامه هفتم توسعه تاکید کرده که ۷ درصد از جمعیت باید به سمت سواحل بروند. علاوه بر آن سند امنیت غذایی که در دولت سیزدهم تصویب شد هم باید اجرایی شود که طبق آن مصرف آب در بخش کشاورزی باید تا ۳۰ درصد کم شود. 

موسوی عنوان کرد: قوانین کافی برای بهبود وضعیت وجود دارد اما تاکنون چندان اجرایی نشده است. درواقع مشکلات آبی کشور به دلیل کمبود بارندگی نیست بلکه به این دلیل است که این قوانین اجرا نمی‌شوند، برای مثال تاکنون حتی یک آیین‌نامه اجرایی هم برای سند امنیت غذایی داده نشده است. 

او اعلام کرد: در حال حاضر تکلیف این است که به سمت اقتصاد دریامحور و بارگذاری در سواحل پیش برویم. 

به گفته موسوی؛ مصرف در همه بخش‌ها باید مدیریت شود. تولید هر مترمکعب آب شرب برای دولت ۱۰ هزار تومان تمام می‌شود اما با یک دهم این رقم به دست مردم می‌رسد. در نهایت صرفه‌جویی نکردن در مصرف آب باعث ضرر کشور می‌شود. 

او با تاکید بر اینکه مصرف آب در بخش کشاورزی هم باید مدیریت شود، افزود: چرا وزیرهای نیرو و کشاورزی برای کاهش مصرف در این بخش با هم همکاری نمی‌کنند تا قوانینی مانند سند امنیت غذایی اجرا شوند و کشور از بحران فعلی خارج شود؟ 

پیش بینی: آب تهران در پاییز قطع می‌شود

موسوی به قطعی آب در مناطقی از چابهار و شهرها و روستاهای جنوبی اشاره و پیش‌بینی کرد: با روند کنونی احتمال اینکه این وضعیت به سایر شهرها کشیده شود هم وجود دارد. 

او افزود: شهر تهران هم از این وضعیت در امان نیست و کاهش فشاری که در نصف شب اتفاق می‌افتد به روز هم کشیده می‌شود و احتمال قطعی آب در پایتخت در ماه‌های آبان و آذر به دلیل مصرف زیاد وجود دارد. 

وی گفت: هر سال ۳۰۰ هزار نفر مهاجر جدید به استان تهران اضافه می‌شوند اما میزان آب موجود ثابت است. همچنین صنایع و فضای سبز در حال افزایش است. برای مثال در منطقه ۲۲ تهران به شدت افزایش ساخت و ساز وجود دارد که نیاز به آب دارد.