خروج نفت از کشور الزاماً به‌معنای فروش نیست/ کشتی‌های تحریمی برای انبار نفت سرگردان، سر خط شدند | اقتصاد فارسی

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایلنا، تنها یک هفته پس از اینکه وزیر نفت اعلام کرد وضعیت فروش نفت بهتر از گذشته شده، نایب رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس این ادعای وزیر را با ارائه آمار و ارقام تکذیب کرد و گفت: در بودجه امسال برای واگذاری دارایی های سرمایه ای که عمده آن درآمدهای نفتی است؛ ۹۳۰ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شد بنابراین در شش ماه اول باید ۴۷۴ هزار میلیارد از این مبلغ وصول می‌شد اما آنچه که در ۶ ماه اول امسال وصول شده ۱۵۱ هزار میلیارد بوده یعنی فقط ۳۲ درصد آن وصول شده است.

علاوه بر گزارش آماری این نماینده مجلس، گزارش‌های داخلی و بین‌المللی هم نشان می‌دهند که نمودارها و نماگرهای نفتی کشورمان به سراشیبی افتادند؛ همزمان با انتشار مصاحبه وزیر نفت کشورمان درباره وضعیت خوب فروش نفت، خبرگزاری رویترز گزارشی را منتشر کرد مبنی بر اینکه نفت ایران با تخفیف ١٠ دلاری به فروش می‌رسد!

خبرگزاری رویترز در گزارشی از وضعیت نگران کننده فروش نفت ایران پرده برداشت و اعلام کرد که قیمت پیشنهادی برای نفت سبک ایران برای تحویل در ماه دسامبر با تخفیفی بیش از ۸ دلار در هر بشکه نسبت به شاخص برنت (ICE Brent) ارائه می‌شود؛ در حالی که این تخفیف در سپتامبر حدود ۶ دلار و در مارس حدود ۳ دلار بود. همچنین منابع تجاری گفته‌اند که قیمت‌های پیشنهادی خرید (bids) حتی به تخفیفی حدود ۱۰ دلار در هر بشکه هم رسیده‌ است.

هر چند که امروز هم خبری از «تانکر ترکرز» سایت متعلق به فردی به نام «سمیر مدنی» -که با هدف افشای راه‌های دور زدن تحریم‌های ایران با رسانه‌های معاند در ارتباط است- منتشر شد مبنی بر اینکه صادرات نفت ایران افزایش یافته اما این خبر به معنای فروش این میزان صادرات نیست و مسیر این صادرات به مخازن ذخیره چین یا کشتی های روی آب منتهی می‌شود.

البته طبق رویه سابق، مقامات وزارت نفت این گزارش‌ها از کاهش درآمدهای نفتی را دروغ می‌خوانند و تکذیب می‌کنند اما اتفاقا واقعیت بازار و اقتصاد، اظهارات این مقامات را تکذیب و افت درآمدهای نفتی را تایید می‌کند.

طبق گزارش‌های ارائه شده از فعالان تامین و واردات نهاده های دامی؛ صف تخصیص ارز برای این کالای استراتژیک به بیش از ٨ ماه رسیده است و همچنین صف تخصیص ارز کالاهای اساسی ثبت سفارش تایید شده و تایید نشده به رقم چند میلیارد دلاری رسیده است! و در نتیجه طولانی شدن صف تخصیص ارز نهاده های دامی، امروز شاهد کاهش ذخایر استراتژیک هستیم و محصول این جریان ضعیف ارزی در کشور ، ذرت ٢٠ هزار تومانی ، کنجاله ۴٨ هزار تومانی، گوشت یک میلیون تومانی و مرغ ٢٠٠ هزار تومانی در بازار است.

به طور قطع ناکارآمدی‌ها و سوء مدیریت در وزارت جهاد کشاورزی در این وضعیت نابه سامان  بازار کالاهای اساسی و افزایش قیمت‌ها سهی دارد اما آدرس درست این وضعیت نه وزارت جهاد کشاورزی و نه بانک مرکزی بلکه افت فروش نفت و کاهش ورود درآمدهای نفتی به کشور است.

امروز در حالی به نفت ایران تخفیف ١٠ دلاری خورده است که در مرداد ماه نفت سبک ایران با تخفیفی معادل ۴ دلار کمتر از شاخص ICE Brent در مقصد تحویل شاندونگ (DES) معامله می‌شد و خسارت ایران از این میزان تخفیف در آن زمان با تخفیف ۴ دلاری چیزی حدود ماهانه ۲۱۶ میلیون دلار بود و حالا که تخفیفات به بیش از ۸ دلار رسیده، ایران خسارت بیشتری را متحمل می‌شود. بطوریکه طبق محاسبات؛ میزان خسارت تحمیل شده به اقتصاد ایران از این تخفیفات به طور متوسط ٨ درصدی با فروش ۴٨ میلیون بشکه، ماهیانه چیزی حدود ٣۶٠ میلیون دلار است و اگر وزارت نفت با همین فرمان، مسیر فروش نفت را ادامه دهد میزان خسارت در سال به بیش از ۴.٣ میلیارد دلار می‌رسد!

اما موضوع نگران کننده‌تر، این است که همین نفت با تخفیف بی‌سابقه ۸ الی ۱۰ دلاری، خریدار ندارد! به طوری که طبق داده‌های موسسه Kpler، واردات نفت ایران — که حدود ۱۴ درصد از کل واردات نفت خام چین را تشکیل می‌دهد — در ماه سپتامبر به ۱.۲ میلیون بشکه در روز کاهش یافت؛ کمترین میزان از ماه مه و پایین‌تر از میانگین ۱.۳۸ میلیون بشکه در روز از ابتدای سال جاری.

اما این بحران تنها به کاهش صادرات محدود نمی‌شود چراکه هر چند ممکن است صادرات نفت کشورمان تغییر محسوسی نداشته باشد اما خروج محموله‌های نفتی از کشور، تحت عنوان صادرات به معنای فروش آن نیست.

خبرگزاری ایلنا، اوایل مرداد ماه سال جاری گزارشی را منتشر کرد مبنی بر اینکه داده‌های منابع خارجی حاکی از آن است که ذخیره شناور نفت ایران به حدود ۴۰میلیون بشکه رسیده که این عدد بالاترین سطح از انبار نفت در سال‌های اخیر بود. این گزارش یک ماه پس از انتشار علیرغم تکذیب از سوی وزیر نفت، از سوی موسسات خارجی فعال در این حوزه تایید شد.

حالا همین منابع خارجی خبر می دهند که انبار نفت روی آب ایران افرایش یافته و میلیون‌ها بشکه نفت کشورمان در انتظار فروش روی آب، سرگردان مانده است.

این گزارش از میزان نفت سرگردان ایران زمانی تایید می شود که خبر می رسد امروز تمام کشتی‌های تحریمی که پیش از این در اسکله‌ها و بنادر خاک می‌خوردند سر خط آمده‌اند و این ناوگان با اجاره بهای قابل توجه انبار نفت ایران بر روی آب تبدیل شده اند.

درحالی که تا کنون آقایان بارها اعلام کردند تحریم ها اثری در فروش نفت نداشته و ندارد امروز عده ای سعی دارند تخفیفات بی سابقه نفت ایران و افزایش ذخایر شناور را به تحریم ها ربط دهند اما نکته ای که این ادعا را رد می کند این است که خریدار نفت ایران قبل از ترامپ و بعد از ترامپ و در تمان دوران تحریمی تغییری نکرده و این تخفیفات هم شامل حال نفت روسیه نشده است و این تخفیفات ١٠ دلاری نمی تواند حاصل رقابت با نفت روسیه باشد.

همانطور که گفته شد شاید عدد صادرات نفت کاهش پیدا نکرده اما این میزان صادرات به معنای فروش نفت و برگشت پول نفت به کشور نیست که اگر این گونه بود امروز چند ده میلیارد دلار کالای اساسی و استراتژیک در صف بیش از ٨ ماهه انتظار برای تخصیص ارز نبودند.