گروه : نفت و پتروشیمی
به گزارش اکوایران، کسری و ناترازی انرژی به یکی از اصلیترین مسائل صنعت انرژی کشور تبدیل شده است. این ناترازی تنها محدود به یک حامل انرژی نبوده و بخش‌های مختلفی از جمله گاز طبیعی، برق و سوخت‌های مایع را در بر میگیرد؛ به گونهای که چالش در تأمین هریک از این حامل‌ها می‌تواند به شکل مستقیم یا غیرمستقیم بر سایر بخشها نیز اثرگذار باشد.
مرکز پژوهش‌های مجلس با انتشار گزارشی به ارزیابی عملکرد برنامه هفتم پیشرفت تا پایان شهریور ۱۴۰۴ با تمرکز بر حوزه انرژی پرداخته و به تفکیک بخش‌های مختلف حوزه انرژی کشور را بررسی کرده است. چنین وضعیتی نشان می‌دهد که تأمین پایدار انرژی، نه یک موضوع مقطعی، بلکه یک ضرورت برای اقتصاد، امنیت و رفاه اجتماعی کشور است و هرگونه تعللی در مدیریت آن می‌تواند پایداری کل زنجیره انرژی را به خطر بیندازد.
چالش‌های اصلی حوزه انرژی کشور
ازاین رو، برنامه هفتم پیشرفت، ناترازی انرژی را به عنوان یکی از محورهای اصلی خود قرار داده و توجه ویژه‌ای به ناترازی گاز طبیعی داشته و البته در کنار آن به سایر حامل‌ها نیز پرداخته است؛ علاوه بر ناترازی انرژی، سه مسئله اصلی دیگر در تدوین احکام برنامه هفتم پیشرفت مورد توجه بوده است که عبارت‌اند از:
- روند حذف ایران از معادلات انرژی منطقه و جهان بر اثر تحولات جهانی و اقدامات کشورهای متخاصم
- متوقف ماندن زنجیره ارزش نفت و گاز در مراحل اولیه و نیمه خام فروشی این محصولات
- نبود شفافیت مالی در درآمد و هزینه صنعت انرژی که اجرای بسیاری از طرح‌ها را با مشکل مواجه کرده
با گذشت بیش از یک سال از تصویب قانون برنامه هفتم پیشرفت، بررسی و نظارت بر اجرای احکام آن حائز اهمیت است. نظارت مستمر در طول سال‌های برنامه، نه تنها پیشرفت شاخص‌ها و اجرای احکام قانونی را رصد می‌کند، بلکه امکان ارزیابی میزان توجه به اولویت‌های تعیین شده توسط قانون‌گذار، مانند مدیریت و بهینه سازی مصرف انرژی را نیز فراهم می‌سازد.
عملکرد برنامه هفتم پیشرفت در سال نخست
ارزیابی عملکرد سال نخست برنامه هفتم در بخش‌های برق و نفت و گاز نشان می‌دهد که اجرای برنامه هنوز در مراحل ابتدایی قرار دارد و میزان تحقق اهداف نهایی برنامه به طور قابل توجهی پایین است. در بخش برق، هرچند برخی شاخص‌ها مانند توسعه بازار بورس عملکرد نسبتا مناسبی داشتهاند، پیشرفت کلی شاخص‌ها و تحقق اهداف بهینه سازی مصرف انرژی و مردمیسازی فرایندها محدود بوده و بسیاری از اهداف بدون عملکرد ماندهاند.
این درحالی است که هدفگذاریهای سال نخست برنامه با رویکردی محتاطانه و در سطح پایین انجام شده است. ازاین رو با توجه به اینکه از سال‌های بعد میزان هدف‌گذاری به صورت قابل توجهی افزایش مییابد، در صورت تداوم روند فعلی، تحقق اهداف نهایی برنامه هفتم در بخش برق با چالش جدی مواجه خواهد بود و نیازمند بازنگری در سیاستها و تقویت اقدامات اجرایی است .
وضعیت مطلوب تولید در حوزه نفت وگاز
در حوزه نفت وگاز، وضعیت تولید نسبت به مدیریت مصرف و تجارت انرژی مطلوبتر ارزیابی میشود و بخش قابل توجهی از اهداف تولیدی برنامه محقق شده است. بااین حال، بهینه سازی مصرف انرژی در بخش نفت و گاز عملاً بدون عملکرد بوده و شاخصهای مصرف نیازمند اقدامات جدیتر هستند. این در حالی است که تا زمان تأسیس سازمان بهینه‌سازی مصرف انرژی، وظایف مرتبط با بهینه‌سازی مصرف انرژی همچنان برعهده وزارت نفت و شرکت‌های تابعه آن بوده است. در حوزه تجارت نفت و گاز، تقویت بازاریابی، استفاده از مازاد تولید و مدیریت مصرف به عنوان ابزارهای کلیدی برای ارتقای جایگاه ایران در بازار منطقهای و بین المللی انرژی اهمیت حیاتی دارد .
عدم تحقق مهمترین هدف برنامه هفتم پیشرفت
به طورکلی، جمع بندی عملکرد سال نخست نشان می‌دهد که مهمترین هدف برنامه هفتم پیشرفت در حوزه انرژی، یعنی بهینه سازی مصرف انرژی، در هر دو بخش گاز و برق پیگیری نشده و عملاً فاقد عملکرد قابل توجه بوده است .
همچنین اگرچه شاخصهای سال اول برنامه به صورت حداقلی تعریف شدهاند، اما عملکرد محقق شده، خصوصاً در بخش برق، مطلوب ارزیابی نمیشود. بر این اساس، ادامه روند فعلی بدون تقویت اقدامات اجرایی، می‌تواند به معنای عدم تحقق اهداف نهایی برنامه هفتم پیشرفت در صنعت انرژی باشد.
✅ آیا این خبر اقتصادی برای شما مفید بود؟ امتیاز خود را ثبت کنید.
[کل: 0 میانگین: 0]
https://eghtesadefarsi.com/?p=124423
