به گزارش اکوایران، بریتانیا، فرانسه و آلمان در ۲۸ اوت فرایند ۳۰ روزه‌ای را آغاز کردند که منجر به بازگشت تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران خواهد شد. این کشورها ایران را به عدم پایبندی به توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ متهم می‌کنند؛ توافقی که هدف آن جلوگیری از توسعه سلاح هسته‌ای توسط تهران بود.
به نوشته رویترز، دیپلمات‌های ایرانی و اروپایی روز سه‌شنبه در نیویورک برای مذاکرات لحظه‌آخری جهت جلوگیری از بازگشت تحریم‌ها دیدار کردند، اما شانس جلوگیری از فعال شدن مکانیسم ماشه بسیار کم ارزیابی می‌شود. تحریم‌های جدید شامل ممنوعیت صادرات تسلیحات، محدودیت در آزمایش و فناوری موشکی بالستیک، مسدودسازی دارایی‌ها، محدودیت سفر و ممنوعیت تولید فناوری مرتبط با برنامه هسته‌ای خواهد بود. همچنین اتحادیه اروپا و بریتانیا را قادر می‌سازد محدودیت‌هایی بر بانک‌ها، حمل‌ونقل و صنایع انرژی ایران اعمال کنند.
تاریخچه صادرات نفت ایران
تحریم‌های غرب از سال ۲۰۱۰ تمرکز خود را روی صنعت نفت ایران گذاشتند تا تهران را به دلیل برنامه هسته‌ای تحت فشار قرار دهند. این محدودیت‌ها منجر به کاهش تولید و صادرات نفت از حدود ۲.۲ میلیون بشکه در روز در ۲۰۱۱ به کمتر از ۱ میلیون بشکه در روز در ۲۰۱۴ شد. پس از توافق ۲۰۱۵، بخش زیادی از این تحریم‌ها لغو شد و صادرات نفت بهبود یافت و در سال ۲۰۱۷ به ۱.۸۵ میلیون بشکه در روز رسید. اما با خروج آمریکا از توافق و بازگشت تحریم‌ها، صادرات ایران دوباره سقوط کرد و در ۲۰۲۰ به کمترین میزان تاریخ، یعنی ۴۴۴ هزار بشکه در روز رسید. اروپا هم از ۲۰۱۹ خرید نفت ایران را متوقف کرد.
با این حال، اثر تحریم‌های آمریکا به مرور کاهش یافت، چرا که ایران، تجار و خریداران، به‌ویژه چین، شبکه‌ای پیچیده و غیرشفاف برای دور زدن تحریم‌ها ایجاد کردند؛ شامل واسطه‌ها و شرکت‌های صوری، کشتی‌های قدیمی و اغلب بدون بیمه، انتقال نفت بین نفتکش‌ها در وسط اقیانوس و خاموش کردن سیستم‌های ردیابی کشتی‌ها.
دولت آمریکا در سال‌های اخیر تعداد تحریم‌ها علیه را به‌طور گسترده‌ای افزایش داده و هزاران نفر، تانکرها، تجار و پالایشگاه‌ها و بنادر چینی را هدف قرار داده است تا صادرات نفت ایران را محدود کند. با این حال، این تلاش‌های موردی تأثیر کمی داشته و اغلب کوتاه‌مدت بوده و نتوانسته جریان نفت ایران را به‌طور مؤثر محدود کند.
بازیابی صادرات و نقش چین
صادرات نفت ایران از کمترین سطح خود در سال ۲۰۲۰، به تدریج بهبود یافته و در سال ۲۰۲۴ به ۱.۵ میلیون بشکه در روز رسید که تقریباً چهارپنجم آن به چین فروخته شد. امسال این رقم به ۱.۶ میلیون بشکه در روز افزایش یافته است. بهبود صادرات نفت برای تهران یک مسیر درآمد حیاتی ایجاد کرده، حتی اگر این نفت نسبت به قیمت‌های جهانی با تخفیف فروخته شود. صنعت نفت و پتروشیمی حدود یک‌چهارم تولید ناخالص داخلی ایران در ۲۰۲۴ را تشکیل می‌دهد.
بازگشت تحریم‌ها، چالش جدیدی برای تعامل با ایران ایجاد خواهد کرد، اما تجربه نشان داده فعالان دور زدن تحریم‌ها راه‌های تازه‌ای برای عبور از موانع پیدا می‌کنند. برخی خریداران آسیایی ممکن است محتاط‌تر شوند، اما بعید است چین خرید نفت خود را کاهش دهد. در واقع، پالایشگاه‌های چینی ممکن است از خرید نفت ایران که دیگران آن را نمی‌خواهند، بهره ببرند و بتوانند نفت ایران را با تخفیف بیشتری تهیه کنند.
تأثیر بر بازار جهانی
پکن از تحریم‌ها علیه ایران حمایت نمی‌کند و از سال ۲۰۲۲ گزارش رسمی واردات نفت ایران را متوقف کرده است تا از نظارت غربی‌ها دور بماند. چین همچنین اخیراً چند محموله گاز طبیعی مایع از تأسیسات LNG روسیه در شمال غرب سیبری خریداری کرده که نشان‌دهنده بی‌توجهی این کشور به تحریم‌های غرب و آمریکا است.
بنابراین بعید است چین در مواجهه با تحریم‌های جدید، خرید نفت از ایران را کاهش دهد. تحلیلگران می‌گویند کاهش اثربخشی تحریم‌های غرب علیه ایران و روسیه، به یک ویژگی اصلی بازار جهانی نفت و گاز تبدیل شده و نظامی دوگانه از معاملات مطیع و غیر مطیع ایجاد کرده است. در نتیجه، فروپاشی توافق ۲۰۱۵ و بازگشت تحریم‌ها احتمالاً تأثیر قابل توجهی بر صادرات حیاتی نفت ایران نخواهد گذاشت و این صادرات بیش از پیش در سایه تجارت بین‌المللی حرکت خواهد کرد.
https://eghtesadefarsi.com/?p=106652
