تحلیل بازار جوراب مردانه در ایران ؛ چرا خرید جوراب عمده به شاخص ثبات قیمت در پوشاک تبدیل شده است؟

جایگاه جوراب در اقتصاد خرد پوشاک

در فضای تورمی بازار پوشاک، جوراب یکی از کالاهایی است که مصرف‌کننده آن را به‌عنوان نیاز مکرر و روزمره می‌شناسد.
تحلیلگران اقتصادی معتقدند گردش مالی کالاهای پایه مانند جوراب، شاخصی از سلامت رفتار مصرفی طبقه متوسط محسوب می‌شود.

مطالعات نشان می‌دهد سهم جوراب مردانه در فروش اقلام پایه پوشاک در دو سال گذشته بین ۲۵ تا ۳۰ درصد نوسان داشته و در نیمه نخست سال جاری به بالاترین سطح خود رسیده است.

جدول ۱ – تغییرات میانگین قیمت جوراب مردانه طی دو سال اخیر

این داده‌ها نشان می‌دهد که در حالی‌که قیمت‌ها افزایش یافته، حجم فروش هم رشد کرده است.
دلیل اصلی این موضوع، افزایش سهم خرید جوراب عمده از تولیدی‌ها و حذف واسطه‌ها در زنجیره توزیع است.

تغییر الگوی خرید از تکی به عمده

افزایش قیمت‌ها باعث شده خریداران، به‌ویژه مغازه‌داران، به‌سمت خرید در حجم بالاتر حرکت کنند.
در سال گذشته، بسیاری از خرده‌فروشان گزارش داده‌اند که خرید عمده، حاشیه سود آنها را تا ۲۰ درصد افزایش داده است.

در همین میان، برندهایی که امکان خرید جوراب مردانه مستقیم از تولیدی را فراهم کرده‌اند، در جذب مشتریان جدید موفق‌تر بوده‌اند.
به گفته کارشناسان، مدل‌های جدید فروش به فروشگاه‌های کوچک اجازه می‌دهد با حداقل موجودی انبار، گردش مالی بالاتری داشته باشند.

در همین راستا، بررسی روند خرید جوراب مردانه در بازار نشان می‌دهد که تنوع طرح و جنس، عامل اصلی جذب فروشندگان و خریداران عمده در سال جاری بوده است و مسیر خرید مستقیم از تولیدی‌ها نسبت به گذشته ساده‌تر شده است.

جدول ۲ – مقایسه قیمت خرید تکی و خرید عمده جوراب مردانه (پاییز ۱۴۰۴)

چالش‌های تولید و چشم‌انداز اقتصادی

تولیدکنندگان داخلی جوراب در سال‌های اخیر با چالش‌هایی چون افزایش قیمت نخ و محدودیت واردات تجهیزات مواجه بوده‌اند.
با این حال، با به‌روزرسانی فناوری بافت و تمرکز بر کیفیت، توانسته‌اند بخش عمده بازار داخلی را حفظ کنند.
بر اساس داده‌های اتحادیه پوشاک، بیش از ۷۰٪ جوراب‌های مردانه موجود در بازار ایران، تولید داخل هستند و این میزان در حال افزایش است.

کارشناسان اقتصادی معتقدند با ادامه این روند، بخش جوراب‌بافی می‌تواند در سال آینده به یکی از معدود حوزه‌های دارای رشد مثبت در صنعت پوشاک تبدیل شود.
در عین حال، حذف واسطه‌ها و گسترش فروش آنلاین، شفافیت زنجیره تأمین را افزایش داده و زمینه‌ی رشد پایدار را فراهم کرده است.

تغییر ذائقه مصرف‌کننده؛ از طرح‌های ساده تا مدل‌های فانتزی مردانه

بازار امروز پوشاک نشان می‌دهد که سلیقه‌ی مردان در انتخاب جوراب در حال تغییر است.
اگر تا چند سال پیش بیشتر خریداران به‌دنبال جوراب‌های ساده و رسمی بودند، حالا جوراب‌های طرح‌دار، فانتزی و رنگی هم سهم قابل توجهی از فروش را به خود اختصاص داده‌اند.
به‌ویژه نسل جوان‌تر تمایل دارد طرح‌های خلاقانه را حتی در محیط کاری یا موقعیت‌های روزمره استفاده کند؛ تغییری که به گفته تولیدکنندگان، باعث افزایش تنوع تولید داخلی و رشد خرید جوراب مردانه در بخش عمده‌فروشی شده است.

کارشناسان معتقدند این تغییر ذائقه، در کنار افزایش فروش آنلاین، باعث شده حتی تولیدی‌های کوچک هم به سمت طراحی اختصاصی و تولید مدل‌های متنوع حرکت کنند.
در نتیجه، بازار جوراب از یک کالای کاملاً مصرفی، به یک بخش فعال از مد روزمره تبدیل شده است.

سوالات متداول

1. آیا تفاوت قیمت بین تولید داخلی و وارداتی در خرید جوراب مردانه عمده خیلی زیاد است؟
   بله—معمولاً قیمت تولید داخل به دلیل حذف هزینه‌های وارداتی (گمرک، حمل بین‌المللی) ≈ ۲۰ تا ۳۰٪ ارزان‌تر می‌شود. اما گاهی در شرایط نوسان ارزی یا کمبود مواد، این فاصله کاهش می‌یابد.
2. اگر سایز یا رنگ یک مدل در سفارش عمده جوراب مردانه تمام شود چه اقدامی می‌توان کرد؟
   در شرایط موجودی ناقص، معمول است که تولیدکننده رنگ یا سایز جایگزین (هم‌خانواده) ارائه دهد یا مابقی سفارش را تکمیل نماید؛ بهتر است در قرارداد یا سفارش‌نامه قید شود که در صورت کمبود، گزینه جایگزین قابل قبول باشد.
3. چقدر امکان بازگشت یا مرجوعی جوراب مردانه عمده وجود دارد؟
   مرجوعی عموماً تنها در موارد نقص فنی یا مغایرت بزرگ قابل قبول است؛ معمولاً باید عکس/گزارشی ارسال شود و فقط بخش معیوب یا کل آن مرجوع گردد. معمولاً مرجوعی کامل برای سفارش‌های نهایی کمتر رایج است.
4. آیا امکان تحویل تکه‌ای یا ارسال مرحله‌ای برای سفارش عمده جوراب مردانه وجود دارد؟
   بله، برخی تولیدکننده‌ها اجازه ارسال مرحله‌ای (بخشی از سفارش + باقی بعدی) را می‌دهند تا فروشنده نقدینگی بهتری داشته باشد و ریسک نگهداری انبار کاهش یابد. البته باید هماهنگی از ابتدا در قرارداد یا سفارش قید شود.

جمع‌بندی نهایی

بازار جوراب مردانه در ایران نمونه‌ای از پایداری اقتصادی در کالای مصرفی پرگردش است.
افزایش تمایل به خرید عمده، توسعه تولید داخلی و شکل‌گیری برندهای منسجم، ترکیبی از کارایی اقتصادی و اعتماد مصرف‌کننده را ایجاد کرده‌اند.

در این میان، برندهایی مانند جوراب کارال با تمرکز بر تولید تخصصی جوراب مردانه و عرضه مستقیم از تولیدی، نقش مؤثری در ثبات و رشد این بخش از صنعت پوشاک دارند.