- نویسنده : اقتصاد آنلاین
- ۱۰ مهر ۱۴۰۴
- کد خبر 110693
- 6 بازدید
- بدون نظر
- پرینت
به گزارش اقتصادآنلاین، صنایع خلاق ایران، با وجود پتانسیل بالا در ایجاد اشتغال، درآمدزایی و احیای فرهنگ بومی، همچنان با مشکلات ساختاری و مدیریتی مواجه هستند. این موضوع محور نشست تخصصی «تأمین مالی و افق‌های سرمایه‌گذاری صنایع خلاق» بود که عصر سه‌شنبه، هشتم مهرماه، در باغ زیبا برگزار شد.
در ابتدای نشست، سیدصادق پژمان، مدیرعامل مؤسسه کمک به توسعه فرهنگ و هنر، درباره اهداف و فعالیت‌های مؤسسه توضیح داد و گفت: «این مؤسسه در وزارت ارشاد تلاش می‌کند نقش متولی پیگیری مسائل حوزه صنایع فرهنگی و خلاق را ایفا کند. هرچند زیست‌بوم این حوزه هنوز گستردگی کافی ندارد، اما چالش‌ها و مسائل آن قابل توجه است.»
او با اشاره به تحولات جهانی افزود: «صنایع خلاق در جهان تحولات عمده‌ای را تجربه کرده و از جنبه‌های مختلف اعتبار یافته‌اند. بنابراین ضروری است در ایران نیز این حوزه به رسمیت شناخته شده و برنامه‌ریزی مشخص برای آن صورت گیرد.»
پژمان ادامه داد: «صنایع فرهنگی و خلاق طی دهه‌های گذشته به اندازه کافی مورد توجه قرار نگرفته‌اند و لازم است در سیاست‌گذاری‌ها و نظام اجرایی کشور جایگاه ویژه‌ای پیدا کنند.»
نبود متولی واحد و پراکندگی نهادی
وی درباره متولی مشخص صنایع خلاق گفت: «وزارتخانه‌ها و نهادهای مختلف، از جمله وزارت فرهنگ و ارشاد، وزارت صمت، وزارت ورزش، میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و همچنین معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، هر کدام بخشی از مسئولیت‌ها را بر عهده دارند و ساختار داخلی خود را ایجاد کرده‌اند، اما هیچ مرکز واحدی برای هماهنگی و سیاست‌گذاری جامع وجود ندارد.»
پژمان افزود: «در ایران اسناد متعددی در حوزه صنایع خلاق وجود دارد، اما هیچ‌کدام تمام این حوزه را پوشش نمی‌دهند. به یک قانون جامع نیاز داریم تا مسائل این حوزه از زوایای مختلف بررسی و حل شود. برای نمونه، مالکیت معنوی هنوز مغفول مانده و نیاز به به‌روزرسانی دارد. ابتدا باید مسائل اصلی شناسایی و سپس برنامه‌ریزی برای قانون‌گذاری مدرن انجام شود.»
اهمیت به رسمیت شناختن صنایع خلاق
او تأکید کرد: «تا زمانی که همه مسائل این حوزه در قالب یک قانون جامع دیده نشود، قابلیت اجرایی نخواهد داشت. علاوه بر این، شناخت کافی نسبت به صنایع خلاق در میان نخبگان، رسانه‌ها، سیاست‌گذاران و مردم هنوز شکل نگرفته است. به رسمیت شناختن این حوزه بسیاری از مشکلات را حل می‌کند.»
پژمان افزود: «باید این دیدگاه شکل گیرد که فرهنگ می‌تواند به یک صنعت تبدیل شود و ارزش افزوده ایجاد کند، اما هنوز صنایع خلاق در اولویت تصمیم‌گیری‌ها جایگاه مناسبی ندارند.»
سه چالش اصلی صنایع خلاق
مدیرعامل مؤسسه کمک به توسعه فرهنگ و هنر سه چالش اصلی این حوزه را تشریح کرد:
۱. تأمین مالی: فعالان صنایع خلاق با کمبود سرمایه در گردش مواجه‌اند و قوانین موجود، مانند صندوق نوآوری و شکوفایی، راهکاری ویژه برای شرکت‌های فرهنگ‌بنیان یا خلاق‌بنیان ارائه نکرده است. این مسئله پس از جنگ ۱۲ روزه به یکی از دغدغه‌های اصلی تبدیل شد.
۲. نیروی انسانی: کمبود نیروهای متخصص، ضعف آموزش‌های کلاسیک و مهارتی و مشکلات گردش نیروی انسانی از مهم‌ترین چالش‌ها هستند. اگر کسی مهاجرت کند یا آزاد کار کند، جایگزین مناسبی یافت نمی‌شود.
۳. حمایت معنوی و قانونی: بیمه، مالیات و مالکیت فکری اهمیت ویژه‌ای یافته و اقدامات فوری برای آنها ضروری است. مؤسسه تلاش می‌کند زیرساخت‌های لازم برای تقویت زیست‌بوم صنایع خلاق فراهم کند و بخشی از برنامه‌ها به تأمین مالی اختصاص دارد.
رویداد ملی صنایع خلاق
پژمان به برگزاری رویداد ملی صنایع خلاق در ۳۰ مهر و ۱ آبان اشاره کرد و گفت: «در این رویداد چند پنل تخصصی برگزار می‌شود تا وزرا و فعالان زیست‌بوم مسائل و دغدغه‌های خود را مطرح کنند.»
پنل اول: چالش‌های سرمایه‌گذاری و بازی‌سازی
پس از سخنرانی افتتاحیه، سیدمحمدحسین سجادی نیری، رئیس هیأت‌مدیره انجمن سرمایه‌گذاری خطرپذیر، پنل تخصصی «چالش‌های سرمایه‌گذاری در صنایع خلاق و ورود بازیگران بزرگ» را آغاز کرد.
شرکت‌کنندگان این پنل شامل ناصر جاهدنیا (مدیرعامل بنیاد ملی پویانمایی و عضو هیأت‌مدیره بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای)، حسن میثمی (مدیرکل توسعه فناوری‌های نوین وزارت ارتباطات)، حسن مهدی‌اصل و امین شهیدی (بازی‌سازان فعال در صنعت بازی‌های دیجیتال) بودند.
مهدی‌اصل: مشکلات تکراری
مهدی‌اصل با گلایه گفت: «مدت‌هاست بیان برخی مسائل هیچ نتیجه‌ای نداشته و تنها دستاورد جلسات با مسئولان، عکس یادگاری و پوستر بوده است. در بخش خصوصی با سرمایه شخصی و نیروی انسانی، ریسک‌ها را پذیرفتیم و تاب‌آوری ایجاد کردیم.»
او افزود: «تنها هزینه تبلیغات یک پروژه بازی‌سازی ما تاکنون ۳۸۴ میلیارد تومان بوده است. برخی بازی‌سازان درآمدهای میلیون دلاری از بازار خارجی دارند اما در ایران دیده نمی‌شوند. حمایت مستقیم مالی شاید لازم نباشد، اما باید شرایط حمایتی فراهم شود.»
شهیدی: علاقه‌ای جز عکس گرفتن نیست
امین شهیدی گفت: «سال‌ها تلاش کردیم بازی‌های مرتبط با فرهنگ ایرانی بسازیم، اما تنها علاقه به عکس و فیلم یادگاری بود. بازار داخلی وجود ندارد و عمده فروش ما خارجی است. نبود قوانین کپی‌رایت بزرگ‌ترین نگرانی سرمایه‌گذاران داخلی است.»
میثمی: زیرساخت و کپی‌رایت
حسن میثمی گفت: «وظیفه ما ایجاد زیرساخت است، اما باید در لایه کاربرد نیز فعال باشیم. مشکل اصلی ارتباط با نظام بانکی است، بنابراین منابع مالی را به سمت صندوق‌های پژوهش و نوآوری هدایت کردیم. برای حل مسائل کپی‌رایت هم همکاری با شرکت ارتباطات زیرساخت در حال انجام است.»
جاهدنیا: وضعیت مالکیت معنوی بحرانی است
ناصر جاهدنیا گفت: «بنیاد ملی پویانمایی قرار نیست سفارش‌دهنده باشد، بلکه در بخش‌هایی که خلأ وجود دارد فعالیت می‌کنیم. وضعیت مالکیت معنوی در انیمیشن حتی بحرانی‌تر از صنعت بازی است و باید سریعاً اصلاح شود تا امکان صادرات محتوا و جذب سرمایه فراهم شود. نبود تشکل صنفی هم یکی از موانع اصلی است.»
پنل دوم: ابزارها و مدل‌های نوین تأمین مالی
در پنل دوم، مهدی سادات (مدیرعامل صندوق صنایع خلاق)، علی عمیدی، صفا صیرفی، ایمان اسلامیان و سیاوش ملکی‌فر به بررسی ابعاد تخصصی سرمایه‌گذاری مالی در صنایع خلاق پرداختند.
سادات: آموزش و بنگاه‌داری
سادات گفت: «کسب‌وکارهای کوچک در حوزه صنایع خلاق هنوز با اصول سرمایه‌گذاری و تجارت آشنایی کافی ندارند و گاهی در برابر یادگیری مقاومت می‌کنند. دولت باید به آنها کمک کند تا با فرآیند تجاری‌سازی و تعاملات بازار آشنا شوند. بدون ابزار و آموزش، ورود به بازار با شکست مواجه خواهد شد.»
او افزود: «تعداد زیادی از صنایع خلاق در بازگشت سرمایه یک‌ساله با چالش روبه‌رو هستند و این مسئله باید توسط حاکمیت جدی گرفته شود. در مواردی که سودآوری جدی ندارند، یارانه فرهنگی دولت می‌تواند مؤثر باشد و لازم است ابزارهای آن فراهم شود.»
سادات ادامه داد: «صنایع خلاق مردم‌محور هستند. درک عمومی از این حوزه زیاد است و برای مردم ملموس‌تر از سایر صنایع است. این ویژگی فرصت مناسبی برای سرمایه‌گذاری و مشارکت اجتماعی فراهم می‌کند و باید از این ظرفیت بهره‌برداری شود.»
https://eghtesadefarsi.com/?p=110693
