بر اساس گزارش رسانه‌های پاکستانی به نقل از وزارت داخله این کشور، در سه هفته گذشته بیش از ۱۰۰هزار مهاجر افغان از پاکستان اخراج شده‌اند. همزمان، وزارت مهاجران و عودت‌کنندگان افغانستان اعلام کرده است که در کمتر از یک ماه، بیش از ۱۰۳هزار نفر از کشورهای پاکستان، ایران و ترکیه به افغانستان بازگشته‌اند.

 نادر یاراحمدی مشاور وزیر کشور و رئیس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور با اشاره به حضور اتباع خارجی در کشور، اظهار کرد: مهم‌ترین مسئله‌ای که مردم از ما می‌خواهند برنامه‌ریزی است.

یاراحمدی ادامه داد: ما بدون اینکه مردم کمک کنند، امکان حل مسائل را نداریم؛ ما بیش از چهار میلیون اسم اتباع داریم و نزدیک به ۲ تا ۲.۵ میلیون نفر هم اتباع غیرمجاز هستند. برخی از این ۴ میلیون نفر قانونی و برخی دیگر شبه قانونی هستند. امروز بیشتر از ۲ میلیون نفر از اتباع هم سرشماری شدند و فقط اسمشان را در اختیار داریم اما آن را قانونی تلقی نمی‌کنیم. امروز ۶ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر اتباع در کشور حضور دارند؛ اما به دلیل اینکه بسیاری از آن‌ها قانونی نیستند، مشکلاتی برای ما ایجاد کرده‌اند.

وی با بیان اینکه «اگر بخواهیم به همه سرویس دهیم، باید افراد غیرقانونی از کشور خارج شوند» گفت: با این حال به بسیاری از کشورها که تمایل به حضور در کشور را دارند روادید می‌دهیم. بسیاری از کارفرمایان و مردم از اتباع درخواست کارت شناسایی پناهندگی یا مهاجرت نمی‌کنند.

یارانه‌های سوخت و نان برای اتباع خارجی جاذبه دارد

وی ادامه داد: در کشور ما جاذبه‌های زیادی برای اتباع وجود دارد و مهم‌ترینش استفاده از یارانه‌هایی شامل سوخت و نان است که مرکز امور اتباع در این خصوص کاری نمی‌تواند انجام دهد و به عهده سازمان هدفمندی یارانه‌ها یا برنامه‌های اقتصادی دولت است و برای رفع این مشکل نیاز به یک همکاری مشترک داریم.

دیگر گذرنامه‌های خانوار را برای اتباع خارجی قبول نداریم و باید تفکیک شوند

یاراحمدی اضافه کرد: در ایران ۷۷۱ هزار و ۶۲۴ نفر پناهنده جمعی داریم و موفق شدیم به این افراد کارت پناهندگی دهیم که به آن‌ها اصطلاحاً آمایشی می‌گوئیم. کسانی هم گذرنامه خانواری دارند که از سال ۲۰۱۷ منسوخ شد؛ برخی از این خانوارها جمعیت بالایی دارند، چرا که نرخ رشد آن‌ها بیش از ۴ نفر است. یک پاسپورت برای پنج یا ۱۰ نفر صادر شده و به این گذرنامه خانواری گفته می‌شود. این افراد دارای گذرنامه خانواری هستند و به آن‌ها اعلام کردیم که دیگر این گذرنامه‌ها را قبول نداریم و باید تفکیک شود. متأسفانه حکومت افغانستان در این زمینه تعلل می‌کند و برای ما مشکل ایجاد کرده است.

موج گسترده بازگشت مهاجران افغان از پاکستان

عبدالمطلب حقانی، سخنگوی وزارت مهاجران و عودت‌کنندگان گروه طالبان، در این باره گفت: «از این میان، بیش از ۸۲هزار نفر از پاکستان، بیش از ۲۰هزار نفر از ایران و بیش از ۷۰۰ نفر از ترکیه به کشور بازگشته‌اند. همچنین، بیش از دوهزار نفر که در زندان‌های پاکستان بودند، آزاد شده و از طریق گذرگاه‌های تورخم و سپین بولدک به افغانستان برگشته‌اند.»

مهاجران بازگشته از پاکستان با مشکلات متعددی از جمله نبود سرپناه، دسترسی محدود به آموزش و چالش‌های اقتصادی مواجه هستند. 

دولت پاکستان پیش‌تر اعلام کرده بود که قصد دارد حدود سه میلیون مهاجر افغان را از این کشور اخراج کند. این سیاست، موجی از نگرانی‌ها را در میان مهاجران و نهادهای حقوق بشری به وجود آورده است. 

مهاجران بازگشته خواستار حمایت فوری دولت افغانستان و سازمان‌های کمک‌رسان برای تأمین نیازهای اولیه خود هستند.

وزارت مهاجران و عودت‌کنندگان طالبان اعلام کرده است که تلاش‌ها برای ساماندهی وضعیت مهاجران بازگشته ادامه دارد، اما حجم گسترده بازگشت‌کنندگان، چالش‌های لجستیکی و اقتصادی را افزایش داده است.

اخراج پناهجویان افغان با دستور جدید دولت ترامپ

وزارت امنیت داخلی ایالات متحده ایمیل‌هایی را برای پناهجویان افغان ساکن ایالت کارولینای شمالی ارسال کرد و از آنها خواست که ظرف هفت روز کشور را ترک کنند و در غیر این صورت با خطر اخراج و مجازات‌های قانونی مواجه می‌شوند.

به نقل از مجله نیوزویک، به نقل از خبرگزاری آناتولی، این فرمان که به عنوان بخشی از سرکوب مستمر مهاجران توسط ایالات متحده محسوب می‌شود، می‌تواند به آزار و اذیت یا حتی مرگ برای آنها منجر شود، چون بسیاری از آنها به همراه خانواده‌هایشان به نیرو‌های آمریکایی در طول جنگ ۲۰ ساله در افغانستان کمک کردند.

دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در مبارزات انتخاباتی سال گذشته متعهد شد که با مهاجرانی که مجرمان جنایتکار هستند، سختگیرانه رفتار کند، نه با آنهایی که متحدان ایالات متحده در جنگ افغانستان بودند.

پس از خروج ارتش ایالات متحده در سال ۲۰۲۱ از افغانستان، بسیاری از شهروندان این کشور که به نیرو‌های آمریکایی کمک می‌کردند تحت آزادی مشروط بشردوستانه، ویزای مهاجرت ویژه یا وضعیت حفاظت شده موقت اجازه ورود به آمریکا را پیدا کردند.

بسیاری از نیرو‌های آمریکایی در اموری از جمله ترجمه، روابط با قبایل محلی و جمع آوری اطلاعات به نیرو‌های آمریکایی کمک کردند.

هنگامی که ایالات متحده شروع به آماده شدن برای خروج از افغانستان کرد، بر اساس توافق فوریه ۲۰۲۰ در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ به بسیاری از افغان‌هایی که در این ۲۰ سال به نیرو‌های آمریکایی کمک کرده بودند، وعده اسکان در ایالات متحده داده شد.

اما حالا در دوره دوم ریاست جمهوری ترامپ، او به دنبال پایان دادن به این توافق برای هزاران تبعه افغانستان است که به اخراج آنها و بازگرداندنشان به افغانستان منجر می‌شود.

یکی از این پناهجویان افغان در آمریکا گفت: «اگر به افغانستان برگردانده شوم، دیگر در امان نخواهم بود. این به معنای امضای حکم خودکشی است.»

طبق گزارش کنگره ایالات متحده، تقریبا ۱۵۰،۰۰۰ افغان بین اوت ۲۰۲۱ تا اوت ۲۰۲۴ جزو کسانی بودند که در ایالات متحده اسکان داده شده‌اند.