تاریخ هجرت علویان در قلب گیلان/ آستانی که دل‌ها را آرام می‌کند | اقتصاد فارسی

خبرگزاری تسنیم،‌ رشت؛ سارا ناصری: چند کیلومتر مانده به ورودی شهر رشت تابلویی توجه مسافران را جلب می‌کند، ” 5 کیلومتر تا حرم خواهر امام (ع)، انگار چراغی در دل روشن می‌شود گویی عطری از مشهد را استشمام می‌کنی،‌ شنیده بودم در دل شهر باران‌های نقره‌ای «رشت»، جایی که مه بر کوچه‌های ساکت محله ساغری‌سازان می‌نشیند، آستانی مقدس و نورانی هست که دل‌ها را آرام می‌کند؛ بقعه‌ی حضرت فاطمه اُخری علیهاالسلام، خواهر امام، بانویی از تبار نور پذیرای مهمانان این شهر است. 

با مسیریاب این آستان مقدس را پیدا می‌کنیم تا خود را به خواهری برسانیم که بوی برادرش شاه خراسان را می‌دهد و همان‌قدر مهربان است و شهر رشت را زیر بالهای فرشتگان این آستان حفظ کرده است. 

آرام آرام با هدایت خادمان وارد صحن این حرم شریف می‌شویم، حرمی که فرشتگان در هر صبح و شام گرد آن می‌چرخند و از صبح، پیش از آن‌که خورشید از پشت ابرهای شمالی سر برآورد، خادمان با دستانی پر از عطر گلاب، درهای حرم را می‌گشایند، صدای جارو کشیدن صحن، با زمزمه‌ی دعای عهد در هم می‌آمیزد؛ گویی زمین هم برای استقبال از زائران، خود را آراسته می‌کند. 

زائران، پیر و جوان، با دل‌هایی پر از امید و چشم‌هایی اشک‌بار، آرام آرام وارد می‌شوند. برخی با چادرهای گل‌دار، برخی با لباس‌های ساده‌ی کار، اما همه با یک نیت: عرض ارادت به بانویی که هجرت کرد تا نور ولایت را به دیار گیلان برساند. 

در گوشه‌ای از صحن، مادری دست کودک خود را گرفته و آرام آرام دعای توسل می‌خواند. در سوی دیگر، پیرمردی با تسبیحی در دست، زیر لب ذکر می‌گوید و به گنبد آجری خیره شده؛ گویی سال‌هاست که این نگاه، عهدی دیرینه با آسمان بسته است. 
کاسبان اطراف حرم هر صبح در حیاط با سلامی عرض ارادت می‌کنند و بعد قفل مغازه را می‌گشایند تا این بانو قفلی از زندگی‌شان به مهر بگشاید. 

خادمان، با لباس‌های ساده وبا لبخندی بر لب، نه‌تنها خدمت می‌کنند، بلکه روایت‌گر عشق‌اند. هر کدام قصه‌ای دارند از شفا، از آرامش، از اشک‌هایی که در این حرم به لبخند بدل شده‌اند. 

بانوان در گوشه‌ای از حرم سفره کوچکی پهن کرده و دعای توسل می‌خوانند، لقمه‌های نان و پنیر وسبزی انگار اینجا مزه‌ای بهشتی دارد و از هر لقمه دیگری خوش‌طعم‌تر است که از این سفره نذری نصیب من شد. 

چشم به آیینه‌کاری‌های حرم داری، انگار وسط رواق رو به کفشداری حرم امام رضا (ع) حضور داری و عطر اسپند و عود مشام را پر می‌کند، چشم که می‌بندی، خود را روبروی ستونی از نور می‌بینی. 

از پشت حلقه‌های اشک در چشم، تصویر پرواز کبوتران و صدای مداحی مداحان و روضه خوانان حرم ترکیب بی‌نظیری است که در خاطره‌ها ثبت می‌شود. 

شب‌هنگام، وقتی چراغ‌های صحن روشن می‌شود و صدای اذان در فضا می‌پیچد، بقعه‌ی خواهر امام چون فانوسی در دل تاریکی می‌درخشد؛ پناهی برای دل‌های خسته، نوری برای راه‌گم‌کردگان، و نشانی از پیوند جاودانه‌ی مردم گیلان با خاندان عصمت و طهارت. 

گوشه‌ای از حرم نوجوانان جمع شده‌اند و رحل‌های قرآن روبه‌رویشان آمده‌اند در کلاس قرآن شرکت کنند تا مسیر زندگی را در پناه قرآن بپیمایند و قرآن چراغ هدایت‌شان قرار دهند. 

بقعه‌ حضرت فاطمه اُخری علیهاالسلام، مشهور به «خواهر امام». این مکان نه‌تنها یک زیارتگاه است، بلکه روایتگر بخشی از تاریخ پرشکوه هجرت علویان به دیار گیلان و نماد پیوند مردم این خطه با خاندان نبوت است. 

اطراف این بقعه بازار کوچکی به نام «بازار خواهر امام» شکل گرفته که نشان از پیوند زندگی روزمره مردم با این مکان مقدس دارد. 

حضرت فاطمه اُخری(س)، دختر امام موسی کاظم(ع) و خواهر امام رضا(ع)، بانویی بزرگوار از تبار اهل‌بیت است که پس از شهادت پدر به دیلمان سفر کرد و در سن 24 سالگی در رشت درگذشت، منابع تاریخی از جمله سبط ابن جوزی و علامه مجلسی از ایشان به‌عنوان یکی از چهار دختر امام موسی کاظم(ع) یاد کرده‌اند؛ حضرت معصومه(س) در قم، فاطمه وسطا(س) در اصفهان، فاطمه صغری(س) در باکو و حضرت فاطمه اُخری(س) در رشت آرمیده‌اند.

بنای بقعه ایشان در دوره قاجار و به همت علمای گیلان همچون ملا حسنعلی حسنی و حاج ملا رفیع شریعتمدار ساخته شد، کتیبه‌ها و فرمان ناصرالدین‌شاه قاجار که در ورودی بقعه نصب شده، نشانه جایگاه تاریخی و اجتماعی این مکان است. در این فرمان، برای حمایت از زائران و مردم، نانوایان رشت از پرداخت مالیات معاف شده‌اند.

امروز این آستان نورانی در قلب رشت، مأمن عاشقان اهل‌بیت و محل برگزاری آیین‌های مذهبی مردم گیلان است؛ جایی که زیارت آن تنها یک آیین دینی نیست، بلکه بخشی از هویت فرهنگی و اجتماعی شهر به شمار می‌رود.

انتهای پیام/616