به گزارش خبرگزاری تسنیم از بابل، محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در آیین گرامیداشت جایگاه مسجد جامع بابل با تأکید بر نقش تمدن‌ساز مساجد در تاریخ اسلام اظهار داشت: حضور در این محفل شریف برای بنده توفیق بزرگی است و مساجد در تمدن اسلامی، جایگاهی فراتر از عبادتگاه داشته‌اند.

وی با اشاره به نخستین اقدام پیامبر اسلام(ص) پس از ورود به مدینه گفت: پیامبر اکرم(ص) مسجد را به‌عنوان کانون جامعه‌سازی برگزیدند و از همان آغاز، مسجد تنها محل نیایش نبود، بلکه مرکزی برای آموزش، همبستگی اجتماعی، تبلیغ، و نهادی چندمنظوره محسوب می‌شد.

وزیر ارشاد تصریح کرد: با گسترش نیازهای جامعه اسلامی، در کنار مساجد محلی، نهاد «مسجد جامع» شکل گرفت که کارکرد آن فراتر از مساجد معمولی بود و به‌عنوان حلقه اتصال مردم با حکومت عمل می‌کرد. به‌گونه‌ای که نخستین خطابه سیاسی امام حسن مجتبی(ع) پس از شهادت امیرالمؤمنین(ع) نیز در مسجد کوفه قرائت شد.

وی افزود: در شهرهایی که والی داشتند، رسمیت یافتن حکم والی با ایراد نخستین خطابه در مسجد جامع انجام می‌شد. این مساجد، محل اطلاع‌رسانی عمومی بودند و پیش از شکل‌گیری رسانه‌های نوین، حتی احکام مهم به صورت کتبیه یا سنگ‌نوشته در آن‌ها نصب می‌شد.

صالحی همچنین با اشاره به کارکردهای قضایی مساجد جامع بیان کرد: تا مدت‌ها نهاد قضا در مسجد جامع مستقر بود و دکه‌های قضایی به شکل امروزی وجود نداشت. بنابراین مسجد جامع به‌عنوان مرکزی چندوجهی، همزمان نقش نهاد اجتماعی، رسانه‌ای و قضایی را ایفا می‌کرد.

وی با تأکید بر اینکه مسجد جامع صرفاً بنایی تاریخی نیست، اظهار داشت: این مساجد، نماد هویت، دانش و حافظه تاریخی یک ملت‌اند و دیوارهای آن‌ها از رخدادهای بزرگ اجتماعی و دینی حکایت دارند.

وزیر ارشاد با اشاره به پیشینه تاریخی بابل گفت: این شهر از دیرباز دارای مسجد جامع بوده که حاکی از تمدنی کهن است. بنای فعلی مسجد جامع بابل، پیش از دوره صفویه و حتی قبل از حملات مغول در این منطقه وجود داشته و نشان‌دهنده جایگاه تاریخی و مذهبی شهر است.

وی افزود: بابل که در گذشته با نام “مامطیر” شناخته می‌شد، در اثر سه حمله ویرانگر مغول دچار تخریب گسترده شد. به‌گفته منابع تاریخی نظیر کتب مرعشی، مغول‌ها در مازندران به قتل و غارت گسترده‌ای دست زدند که اثرات آن تا بیش از دو قرن ادامه یافت.

صالحی خاطرنشان کرد: با وجود این ویرانی‌ها، بابل با نام جدید «بارفروش‌ده» در دوره صفویه بار دیگر احیا شد و به سرعت به شهری مهم و تمدن‌ساز تبدیل شد، در حالی‌که برخی از شهرهای تخریب‌شده حتی پس از قرن‌ها نیز به جایگاه سابق خود بازنگشتند.

وی در پایان تأکید کرد: امروز نیز مساجد جامع، می‌توانند همچون گذشته، نقش اساسی در انسجام فرهنگی، اجتماعی و دینی ایفا کنند و باید جایگاه تمدنی آن‌ها در روایت تاریخ معاصر بازتعریف شود.

انتهای پیام/