امید محمدی؛ بازار: به تازگی آیین نامه جدید واردات خودرو توسط دولت ابلاغ شده است که بسیاری از بخش های آن دستخوش اصلاح قرار گرفته است. اما پس از این موضوع تاکنون خبری از ثبت سفارش یا اجرای آیین نامه مذکور نبوده است. با گذشت بیش از ۴ ماه از سال جاری و وعده واردات ۹۰ هزار دستگاهی خودرو به نظر می رسد که این برنامه امسال تحقق نیابد، از سوی شاهد تقاضا برای خرید خودروهای وارداتی در بازار هستیم که به دلیل کمبود به صورت قطره چکانی عرضه می شود. این مساله بزودی می تواند بازار خودرو را با چالش های عدیده ناشی از عدم تعادل عرضه و تقاضا مواجه می شود، برای بررسی وضعیت واردات خودرو به کشور با «مهدی دادفر»، مشاور انجمن واردکنندگان خودرو به گفت و گو پرداختیم؛
* باتوجه به اینکه آیین نامه جدید واردات خودرو توسط دولت ابلاغ شده است، اجرای این آیین نامه در تابستان سال جاری انجام خواهد شد؟ آیا می توان به ثبت سفارش ها در این فصل امیدوار بود؟
معتقدم اجرای این آیین نامه فعلا انجام نمی شود، زیرا از ابتدا تا امروز، واردات خودرو فقط تبدیل شده به یک کشمکش، یک سردرد، یک درگیری، یک بلاتکلیفی محض که نتیجه آن مشخص نیست. واردات نه فقط برای فعالان حوزه خودرو، بلکه برای مردم هم یک دردسر بزرگ شده است. وقتی تخصیص ارز مشخص نباشد، هیچ کس به نتیجه نخواهد رسید. شما نمی توانید برنامه ریزی کنید؛ نمی توانید پیش‌بینی داشته باشید. ما الان در اقتصادی هستیم که پیش بینی پذیر بودن، خودش سرمایه است، اما در شرایط فعلی این اصل هم از ما گرفته شده است.
* در متن آیین نامه جدید واردات خودرو به مجاز بودن ارز اشخاص برای واردات خودرو اشاره شده است، این قانون چه زمانی اجرایی می شود؟
در حال حاضر این قانون اجرا نشده و زمان آن مشخص نیست، اما هیچ اثری از اجرای آن ندیدیم. باتوجه به اینکه قانون مذکور ابلاغ شده است، تاکنون اثری از اجرای آن نیست. ارز اشخاص یعنی این که دیگر بانک مرکزی در بحث ارز واردات خودرو دخالتی نکند. ولی در حال حاضر همچنان بانک مرکزی اصرار دارد در تخصیص ارز برای واردات نقش مستقیم داشته باشد، این موضوع مشکل جدی برای واردات خودرو ایجاد کرده است.
علیرغم اینکه استفاده از ارز اشخاص برای واردات خودرو صراحتا اعلام شده است، از سوی بانک مرکزی اقدامی جهت اجرای این مهم تاکنون مشاهده نکردیم
* آیا تاکنون واردکنندگان توانستند ارزی دریافت کنند؟ بانک مرکزی برای اجرای ارز اشخاص ممانعت ایجاد می کند؟
بله، همانطور که پیشتر اشاره کردم علیرغم اینکه استفاده از ارز اشخاص برای واردات خودرو صراحتا اعلام شده است، از سوی بانک مرکزی اقدامی جهت اجرای این مهم تاکنون مشاهده نکردیم. در پاسخ به قسمت نخست سوال شما باید بگویم تاکنون شاهد تخصیص ارز برای واردات نبودیم، باتوجه به اینکه ۴ ماه از سال جاری می گذرد، با چنین شیوه ای شاید واردات خودرو در سال جاری به کمترین میزان برسد.
* به نظر می رسد که بانک مرکزی و وزارت صمت در خصوص واردات خودرو هنوز به توافق نرسیدند، به نظر شما برای حل این موضوع باید چه اقدامی انجام شود؟
دقیقا همین طور است، این دو نهاد هنوز نتوانسته اند به یک زبان مشترک برسند. شاید نیاز به ورود رئیس‌جمهور یا مجلس شورای اسلامی است؛ ولی یک مرجع بالاخره باید این گره را باز کند. به هر حال وقتی قانون تصویب و ابلاغ می شود، باید به موقع اجرا شود. ولی ما همیشه چند ماه بعد تازه به این فکر می‌افتیم که ببینیم نتیجه چه شد.
* رئیس هیئت عامل ایدرو ماه گذشته خبر از برنامه واردات ۹۰ هزار دستگاهی خودرو داد، باتوجه به آنچه که شما پیشتر به آن اشاره داشتید، به نظر شما در سال جاری چه تعداد خودرو به کشور خواهد رسید؟
واقعا پیش بینی سخت است، با این وضعیت ارزی و بلاتکلیفی کامل، احتمال دارد حتی یک چهارم آن ۹۰ هزار دستگاه هم وارد نشود. چون وارد کننده نمی تواند چند ماه پولش را معطل بگذارد تا شاید یک روز بانک مرکزی مجوز بدهد. به نظرم اگر اجازه دهند ارز اشخاص استفاده شود، خود واردکننده ها مسئله را حل می کنند.
واردات خودروهای صفر کیلومتر فعلا در وضعیت معلق قرار دارد، خودروهای کارکرده هم با همین ابهامات مواجه‌اند، بنابراین نباید در سال جاری چشم انتظار ورود خودروهای کارکرده به کشور باشیم
* در متن آیین نامه جدید واردات خودرو به ورود خودروهای کارکرده و ساز و کار آن نیز اشاره شده است، آیا این خودروها در سال جاری به دست مشتریان می رسد؟
واردات خودروهای صفر کیلومتر فعلا در وضعیت معلق قرار دارد، خودروهای کارکرده هم با همین ابهامات مواجه‌اند. مشخص نیست که آیین نامه دقیقا چه زمانی اجرا می شود، بنابراین نباید در سال جاری چشم انتظار ورود خودروهای کارکرده به کشور باشیم.
* به عنوان سوال پایانی، از مسئولان و سیاستگذاران برای تسهیل واردات خودرو چه درخواستی دارید؟
واردکنندگان فقط یک درخواست ساده دارند؛ وقتی یک موضوع قانونی می شود، باید اجرا شود. کشور را نباید معطل تصمیمات و سلایق اشخاص کرد، ارز تخصیصی یا دولتی برای کالاهای غیرضروری باید اعطا شود. ما دو گروه کالا داریم که ارز دولتی باید به آن ها تخصیص پیدا می کند؛ یکی کالاهای اساسی، دیگری نهاده های دامی یا صنعتی است. مابقی کالاها، از جمله خودرو، می توانند با ارز اشخاص تامین شوند. این همه گره افکنی برای چیست؟ باید راه را برای استفاده از منابع غیر دولتی باز گذاشت تا فضا شفاف شود و مردم و فعالان اقتصادی نفس بکشند.
