زهرا ترابی؛ تحلیل بازار: حمید حسینی عضو اتاق بازرگانی ایران درباره عملکرد بانک مرکزی در بخش خصوصی گفت: بانک مرکزی در مجموع اقدامات مثبتی برای ساماندهی بازار انجام داده، اما از یکسو میگوید تصمیمگیر نهایی در سیاستهای ارزی نیست و کارگروهی در این زمینه تصمیم میگیرد، و از سوی دیگر، در عمل میبینیم که تصمیمات همان کارگروه نیز در نهایت باید از مسیر بانک مرکزی اجرا شود.
بانک مرکزی است که حرف آخر را میزند و معمولاً با توجه به منافع و سیاستهای خود تصمیم میگیرد. این وضعیت در شرایط فعلی اقتصاد کشور میتواند مشکلساز باشد
بانک مرکزی حرف آخر را میزند
وی ادامه داد: گاهی اجرای این تصمیمات با تأخیر انجام میگیرد یا به شکل دیگری عملیاتی میشود. این نشان میدهد که اگرچه ساختار تصمیمگیری ظاهراً کارگروهی است، اما در واقع بانک مرکزی است که حرف آخر را میزند و معمولاً با توجه به منافع و سیاستهای خود تصمیم میگیرد. این وضعیت در شرایط فعلی اقتصاد کشور میتواند مشکلساز باشد.
بلاتکلیفی به ضرر اقتصاد است، چون بازار ارز نمیتواند مدت طولانی در انتظار تصمیم بماند
او با اشاره به جلسه مشترکی که بین رییس جمهور،اتاق بازرگانی و بانک مرکزی بود گفت: در آن جلسه صحبتهایی مطرح شد، ولی متاسفانه خروجی مشخصی نداشت. قرار بود کارگروهی تشکیل شود و بازار دوم سامان یابد. گفتند برخی کالاها به بازار دوم بروند، اما هنوز هیچ اقدام عملی صورت نگرفته و بلاتکلیفی ادامه دارد. این بلاتکلیفی به ضرر اقتصاد است، چون بازار ارز نمیتواند مدت طولانی در انتظار تصمیم بماند. قرار نبود این موضوع چند هفته طول بکشد.
تصمیمات پشت سر هم به تأخیر بیفتد، نشان از ضعف در تصمیمگیری بهموقع دارد. وقتی کار کارشناسی انجام شده، نباید اجرای آن به تعویق بیفتد
مبنای تصمیم گیری بانک مرکزی مشخص نیست
عضو اتاق بازرگانی در خصوص تأخیر در تصمیمگیریها یا اجرایی نشدن مصوبات پاسخ داد: واقعاً مشخص نیست بانک مرکزی با چه مبنا و اطلاعاتی تصمیم میگیرد. شاید اختلاف نظر کارشناسی وجود دارد، یا اینکه نگرانیهایی درباره نوسان بازار ارز دارند. اما اینکه تصمیمات پشت سر هم به تأخیر بیفتد، نشان از ضعف در تصمیمگیری بهموقع دارد. وقتی کار کارشناسی انجام شده، نباید اجرای آن به تعویق بیفتد. تأخیر در اجرا باعث میشود بازار دچار بیاعتمادی شود.
حسینی با اشاره به چند نرخی بودن در بازار اقتصاد پاسخ داد: منطق اقتصادی حکم میکند که کشور به سمت تکنرخی شدن حرکت کند. اگر قرار است یارانهای پرداخت شود، باید مستقیماً به مصرفکننده نهایی داده شود نه از مسیر چند نرخ متفاوت ارز.
در هیچ کشوری چهار نرخ متفاوت برای ارز وجود ندارد. این ساختار چندنرخی تنها زمینهساز فساد، رانت و امضاهای طلایی در تخصیص ارز میشود
او ادامه داد: البته نمیتوان بهصورت ناگهانی ارز را تکنرخی کرد، چون توازن اقتصادی به هم میخورد. اما تجربه دولت اصلاحات نشان داد که با برنامهریزی درست، تکنرخی شدن ارز ممکن است و آثار مثبتی بر اقتصاد دارد. در هیچ کشوری چهار نرخ متفاوت برای ارز وجود ندارد. این ساختار چندنرخی تنها زمینهساز فساد، رانت و امضاهای طلایی در تخصیص ارز میشود.
این کارشناس اقتصادی تأکید کرد:وقتی بازار دوم ایجاد میشود و بعد نرخ آزاد هم افزایش مییابد، نتیجه این میشود که در نهایت مجبور میشوند بازار سومی هم تعریف کنند. این روند پایان ندارد و فقط به ضرر اقتصاد کشور تمام میشود. ما نیاز به شجاعت در تصمیمگیری داریم تا مسیر اصلاح ارزی بهصورت واقعی و پایدار پیش برود.