بازار؛ گروه آب و انرژی: فریدون اسعدی کارشناس حوزه انرژی و دبیرکل اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفت، گاز و پتروشیمی در گفتگو با بازار درباره اینکه تشدید تحریم ها چه تاثیری روی صنعت پتروشیمی می تواند داشته باشد، گفت: وقتی نگاهی به تاریخچه صنعت پتروشیمی می کنید متوجه می شود که از ابتدای دهه ۴۰ تا حالا چیزی حدود ۱۰۰ الی ۱۲۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری در صنعت پتروشیمی انجام شده که بخش زیادی از محل فایناس های خارجی بوده است.
به گفته او، برای تحقق هدف گذاری های انجام شده در برنامه هفتم توسعه در صنعت پتروشیمی، بناست سالی ۴ الی ۵ میلیارد دلار سرمایه گذاری کنیم. این در حالی است که ما در ۶۰ سال گذشته به طور متوسط دو میلیارد دلار سرمایه‌گذاری انجام شده است؛ آن هم از محل سرمایه‌گذاری خارجی بوده است. به نظر من با این وضعیت تحریم‌ها این پیش‌بینی اصلاً امکان‌پذیر نیست.
او می گوید: سرمایه گذاری در دهه ۹۰ سربه سر شده و درآمدها هزینه های اصطلاک را پوشش نداده است. بنابر این در ۴ الی ۵ سال آینده وضعیت نگران کننده ای خواهد بود مگر اینکه گشایش های در اقتصاد ایران اتفاق افتد.
تحریم ها دسترسی ما به منابع خارجی را هم محدود کرده این در حالی است که رقبای ما به واسطه تعاملات جهانی و سرمایه گذاری های خارجی توانسته اند سرعت توسعه خود را افزایش دهند. جدای از این نداشتن تعاملات جهانی دسترسی ما به تکنولوژی و فناوری روز را هم با چالش مواجه کرده است
اسعدی ادامه داد: به هر حال باید پذیرفت که منابع داخلی ما محدود بوده و صرفا با اتکا به آنها نمی توان دنبال توسعه و ایجاد زنجیره ارزش در کشور باشیم. اما مشکل اینجاست که تحریم ها دسترسی ما به منابع خارجی را هم محدود کرده این در حالی است که رقبای ما به واسطه تعاملات جهانی و سرمایه گذاری های خارجی توانسته اند سرعت توسعه خود را افزایش دهند.
سابیک عربستان سالانه ۴.۵ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کرد
او با بیان این نکته که از سال ۱۳۷۷ تا پایان ۱۴۰۰، مجموع تأمین مالی ارزی صنعت پتروشیمی ایران به میزان ۲۶.۳ میلیارد دلار بوده است، اظهار داشت: حدود ۳۱ درصد این مبلغ از منابع داخلی مانند صندوق توسعه ملی و صندوق ذخیره ارزی تأمین شده و ۶۲ درصد از منابع خارجی، عمدتا از کشورهای آسیایی و اروپایی بوده است. همچنین، مقایسه‌ای با شرکت سابیک عربستان نشان می‌دهد که در سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰، این شرکت عربستانی به طور متوسط سالانه حدود ۴.۵ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کرده است.
این کارشناس انرژی با اشاره به این نکته که محدودیت در دسترسی به منابع مالی تنها دردسر تحریم ها برای ما نیست، افزود: نداشتن تعاملات جهانی دسترسی ما به تکنولوژی و فناوری روز را هم با چالش مواجه کرده است. هر چند که با وجود همه تحریم ها، طی سال های گذشته اقدامات بسیار خوبی در این صنعت صورت گرفته اما اگر می خواهیم هم پای رقبای خود حرکت کنیم باید به دنبال دیپلماسی و مذاکره باشیم.
هیچ راهی جز گفتمان با دنیا و مذاکره برای نجات اقتصادمان در بخش های مختلف نداریم، باید بپذیریم که اقتصاد به معنای دیپلماسی بوده و کار اقتصادی با زبان و ابزار نظامی پیش نمی رود. اگر توسعه می خواهیم باید به دنبال مذاکره باشیم
اسعدی با تاکید بر اینکه ما هیچ راهی جز گفت و گو با دنیا و مذاکره برای نجات اقتصادمان در بخش های مختلف نداریم، ادامه داد: باید بپذیریم که اقتصاد به معنای دیپلماسی بوده و کار اقتصادی با زبان و ابزار نظامی پیش نمی رود. اگر توسعه می خواهیم باید به دنبال مذاکره باشیم. در حال حاضر صنعت پتروشیمی ۱۳ الی ۱۴ میلیارد دلار ارز کشور را تامین می کند و اهمیت بسیار زیادی در اشتغال و توسعه کشور دارد. ضمن اینکه سرمایه گذاری سنگینی هم برای توسعه این صنعت انجام شده و نمی توانیم چشممان را در برابر این ظرفیت بی نظیر ببندیم. امروز صنعت پتروشیمی ایران نه فقط از تحریم و مشکلات تامین فناوری؛ بلکه از سیاست‌گذاری غلط رنج می‌برد. اگر تصمیم درستی امروز گرفته نشود، فردا با صنعتی مواجه خواهیم بود که نه مزیت دارد، نه ظرفیت و نه قدرت رقابت.
تمرکز ۶۰ درصدی در بازار چین
دبیر کل اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفتی با اشاره به حضور رقبای ایران در بازارهای صادراتی، گفت: بازار صادراتی ما یک بازار متمرکز و بسیار خطرناک است. هم اکنون ۵۰ الی ۶۰ درصد بازار صادراتی ما چین و این مساله به شدت خطرناک است و باید با ارتباط با دنیا این تمرکز را از بین ببریم.
