شاخص کل آخرین روز هفته را با افزایش ۰.۳۷ درصدی به پایان برد تا بازدهی بورس در اولین هفته مرداد بر اساس تغییرات شاخص کل برابر با ۱.۹- درصد ثبت شود. نکته نگران کننده بازار امروز به افزایش فشار فروش در نیم ساعت پایانی بازار به ویژه در نمادهای بزرگ بازار بر می گردد که کاهش ۵۰۰ واحدی شاخص را رقم زد.حقیقیها در معاملات امروز حدود ۱۰۵ میلیارد تومان از بازار خارج کردند و ارزش معاملات خرد (سهام و حق تقدم) بازار امروز برابر با یک هزار و ۹۱۰ میلیارد تومان بود که کاهش ۱۸ درصدی را نسبت روز گذشته نشان میدهد.
پس از آنکه اسفند ماه سال گذشته، مجید عشقی ، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار گفته بود که سهامداران عدالت، صاحبان ETF و همچنین اوراق بدهی میتوانند به زودی با وثیقه قرار دادن اوراق خود و بدون نیاز به ضمانت دیگری، از شبکه بانکی وام دریافت کنند؛ امروز با حضور وزیر اقتصاد و رییس سازمان بورس از سامانه ستاره سمات یا همان سامانه توثیق الکترونیک سهام رونمایی شد.
مدیرعامل شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سمات) شرایط توثیق سهام برای دریافت وام را تشریح و تاکید کرد: همه مشمولان سهام عدالت میتوانند از این سهام به عنوان وثیقه استفاده کنند.
اولین هفته مرداد در حالی به پایان رسید که شاخص کل با ثبت بازدهی ۳.۱- درصدی، بیشترین کاهش هفتگی سال ۱۴۰۱ را ثبت کند. این در حالی است که انتظار می رفت گزارش های سه ماهه و بازگشایی نمادهای بزرگ و به ویژه پالایشی ها بتواند حداقل در کوتاه مدت بورس را به روند صعودی باز گرداند. همچنین این هفته میانگین ارزش معاملات خرد روزانه به حدود دو هزار میلیارد تومان رسید تا پایینترین ارزش معاملات خرد روزانه سال ۱۴۰۱ ثبت شود. باید توجه داشت که از اردیبهشت ماه،ارزش معاملات خرد همواره در حال کاهش است.
معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی تعداد شرکتهای ارزنده دولتی که قابل واگذاری هستند را حدود ٣٥ شرکت اعلام کرد و گفت: ایرادی که به عملکرد واگذاری در دولت گذشته وارد شده بود کم توجهی نسبت به اصلاح ساختار، آماده سازی شرکتها و نیز عدم تنوع در روشهای واگذاری بود.
گرچه ارزش فعلی سهام عدالت نسبت به دوران اوج بازار در مرداد سال ۹۹ با افت ۵۷ درصدی مواجه شده، اما سهام عدالت میتواند به عنوان وثیقه دریافت وام از شبکه بانکی استفاده شود.
هفته اول مرداد ماه در حالی به پایان رسید که شاخص کل بورس با افت حدود ۳.۱ واحدی، بدترین عملکرد هفتگی در سال ۱۴۰۱ را ثبت کرد. این پنجمین هفته متوالی بود که بازدهی بورس بر اساس تغییرات شاخص کل، منفی شد و عملا در ۹ هفته گذشته، بورس در ۸ هفته بازدهی منفی را ثبت کرده است. رکود معاملات این هفته هم شدیدتر شد؛ در هفته اول مرداد ماه میانگین ارزش معاملات خرد روزانه به حدود دو هزار میلیارد تومان رسید که اولاً نسبت به هفته گذشته کاهش بیش از ۲۰ درصدی را نشان می دهد و ثانیاً کمترین میانگین ارزش معاملات خرد روزانه هفتگی از ابتدای سال ثبت شد. در این شرایط شرایط بازار در هفته دوم مرداد چگونه خواهد بود؟
بورس در حالی هفته دوم مرداد ماه را آغاز می کند که شاخص کل در نیمه اول معاملات شنبه توانست صعودی بیش از ۴٬۶۰۰ واحدی را ثبت کند. با این وجود از ساعت ۱۰:۳۰ شاهد افزایش فشار فروش در بازار هستیم؛ موضوعی که نشان می دهد فعلاً بازگشت بازار به روند صعودی پرقدرت دور از انتظار است.
بازارهای بورس، سهام و فارکس از مولفههای کلیدی در پیشبرد اقتصاد کشورهای مختلف، به ویژه در ایران محسوب میشوند. این نهادهای مالی با ایجاد بستری مناسب برای جذب سرمایه، تأمین منابع مالی برای شرکتها و ایجاد فرصتهای شغلی، زمینههای توسعه اقتصادی را هم در سطح ملی و هم در سطح بینالمللی تقویت میکنند. بهطور کلی، عملکرد بازارهای بورس و سهام با جذب سرمایههای داخلی و خارجی، رونق تولید و اشتغال را به همراه دارد و بازار فارکس با تسهیل تبادلات ارزی و کاهش هزینههای مربوط به معاملات، نقش بسزایی در تثبیت و رشد اقتصاد جهانی ایفا میکند. همچنین، توجه به بهبود زیرساختها و افزایش شفافیت در این بازارها میتواند روند توسعه اقتصادی را به سرعت بهبود بخشد.

تعاریف و مفاهیم پایهای بورس، سهام و فارکس
در ادامه به معرفی مختصر و جامع هر یک از این بازارها پرداخته شده است.
بورس چیست؟
بورس، به عنوان بازاری برای معامله اوراق بهادار و ابزارهای مالی، بستری فراهم میآورد تا شرکتهای دولتی و خصوصی بتوانند با عرضه اوراق بهادار، سرمایه لازم برای توسعه فعالیتهای خود را جذب کنند. برای حضور در این بازار، شرکتها ملزم به ارائه گزارشهای مالی دقیق، مستندات حسابرسی شده و رعایت حداقل سرمایه مورد نیاز هستند.
سهام چیست؟
سهام نشانگر مالکیت نسبی در یک شرکت است و به سهامداران حق دریافت بخشی از درآمد و داراییهای شرکت را میدهد. به عبارت دیگر، سهامداران به عنوان مالکان جزئی شرکت در افزایش یا کاهش ارزش آن سهم دارند. معاملات سهام عمدتاً به صورت الکترونیکی در بورسها انجام میشود و بازارهای مختلف مانند NYSE و NASDAQ نمونههایی از این نوع بازارها محسوب میشوند. برخی شرکتها نیز به صورت مستقیم سهام خود را به سرمایهگذاران عرضه میکنند که از طریق کارگزاریها نیز این فرآیند تسهیل میشود. بازار سهام (Stock Market) از نقش حیاتی در توسعه اقتصادی کشور برخوردار است.
فارکس چیست؟
فارکس (Forex یا FX) به عنوان بزرگترین بازار مالی غیرمتمرکز جهان، زمینه تبادل ارزهای مختلف را فراهم میآورد. در این بازار، معاملهگران با خرید یک ارز و فروش ارز دیگر با هدف کسب سود، در جریان معاملات بینالمللی شرکت میکنند. فعالیت در این بازار علاوه بر فراهم کردن بستر مناسب برای تجارت ارز، نقش مهمی در کاهش هزینههای معاملاتی و تسهیل تبادلات اقتصادی بین کشورها دارد.
تاثیر بازارهای مالی بر رشد اقتصاد کشورها و جهان
بازارهای بورس، سهام و فارکس با ایجاد فرصتهای سرمایهگذاری و تأمین مالی برای شرکتها، به رشد و توسعه اقتصادی کمک شایانی میکنند. از جمله اثرات مثبت این بازارها میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- افزایش جذب سرمایههای داخلی و خارجی: حضور فعال شرکتها در بازارهای مالی، زمینه جذب سرمایههای نوین را فراهم میآورد که به نوبه خود منجر به افزایش تولید و اشتغال میشود.
- تأمین منابع مالی برای شرکتها: از طریق عرضه اوراق بهادار در بورس و جذب سرمایه از طریق فروش سهام، شرکتها قادر به تأمین منابع لازم برای توسعه فعالیتهای خود خواهند بود که این امر به رشد اقتصادی کشور کمک میکند.
- تسهیل تجارت بینالمللی: بازار فارکس با فراهم آوردن بستر تبادل ارزها، نقش مهمی در تسهیل تجارت و جریان سرمایه در سطح جهانی دارد که در نهایت موجب رشد اقتصادی میشود.
- کاهش هزینههای معاملاتی: تسهیل تبادلات ارزی و کاهش هزینههای مرتبط با معاملات در بازار فارکس، شرایط مطلوبتری را برای تجارتهای بینالمللی ایجاد کرده و به بهبود وضعیت اقتصادی جهانی منجر میشود.
در نهایت، بهبود زیرساختها و افزایش شفافیت در عملکرد این بازارها از اهمیت ویژهای برخوردار بوده و میتواند روند توسعه اقتصادی در ایران و سایر کشورها را به طرز چشمگیری تسریع بخشد.