Eghtesad
eFarsi .Com
در هفته‌ای که آغاز شده، آسمان ایران پرحادثه‌تر از همیشه است؛ از ورود سامانه‌های بارشی و رعد و برق گرفته تا هشدار گردوخاک و تگرگ! سازمان هواشناسی با پیش‌بینی بارش‌های گسترده، بادهای شدید و موج گردوخاک از عراق، از مردم خواسته با دقت شرایط جوی را پیگیری کنند. در برخی ارتفاعات هم احتمال بارش برف وجود دارد!
محمود سریع‌القلم، استاد علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی، در تحلیلی متفاوت از چشم‌انداز اقتصادی کشور، دولت جدید آمریکا را یک فرصت طلایی برای افزایش قدرت اقتصادی ایران دانست. وی با انتقاد از کف فعلی صادرات نفت کشور، تأکید کرد تنها با ارتقای ظرفیت فروش روزانه به ۴ تا ۵ میلیون بشکه، می‌توان از بقا به سمت ثروت‌آفرینی و بهبود کیفیت زندگی حرکت کرد. این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که چشم‌انداز تحریم‌ها و سیاست خارجی در آستانه تغییرات تازه‌ای قرار گرفته است.
“تصور کنید در میانه یک جاده خلوت و بی‌انتها، باک بنزین خودرو شما خالی شود و هیچ جایگاه سوختی در اطراف دیده نشود. در چنین لحظاتی، بنزین‌فروش‌های سیار نه‌تنها ناجی شما هستند، بلکه با قیمت‌هایی شگفت‌آور، سود کلانی از این موقعیت‌های اضطراری به جیب می‌زنند! اما واقعاً چقدر باید برای یک لیتر بنزین سیار هزینه کنید؟
در حالی‌که شایعات پیرامون میدان گازی چالوس در دریای خزر بالا گرفته، تحلیلگران بین‌المللی با دیده تردید به امکان کشف، توسعه و صادرات این منبع گازی نگاه می‌کنند. همایون فلکشاهی، تحلیلگر ارشد موسسه داده‌های انرژی کپلر، معتقد است که حتی در صورت کشف این میدان، چالش‌های فنی، مالی و سیاسی مانع بزرگی برای بهره‌برداری از آن خواهد بود.
در حالی که نگرانی‌ها از تشدید تحریم‌های آمریکا علیه ایران افزایش یافته است، واردات نفت خام چین از ایران در ماه مارس ۲۰۲۵ به رکوردی تاریخی رسید. به گفته تحلیلگران، این افزایش ناشی از تلاش چین برای تأمین ذخایر نفتی در شرایطی است که احتمال اختلالات بیشتر در عرضه وجود دارد.
یک کارشناس ارشد انرژی می‌گوید ایران با دارا بودن ذخایر عظیم نفت و گاز، در صورت رفع تحریم‌ها و اجرای پروژه‌های کلیدی مانند فشارافزایی در پارس جنوبی، می‌تواند به یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان گاز جهان تبدیل شود. اما بدون سرمایه‌گذاری و دسترسی به تجهیزات و دانش فنی روز دنیا، بحران ناترازی گاز هر سال وخیم‌تر خواهد شد و حتی تولید ناخالص ملی نیز کاهش می‌یابد.
در شرایطی که تقاضا برای بنزین سوپر در بین صاحبان خودروهای خارجی رو به افزایش است، برنامه واردات این سوخت باکیفیت به بن‌بست خورد. با بالا رفتن نرخ ارز و افزایش هزینه‌های واردات، رؤیای بنزین سوپر وارداتی فعلاً در پمپ‌بنزین‌ها متوقف شده است.
برنا – گروه اقتصادی: میانگین مصرف روزانه بنزین در تعطیلات نوروزی ۱۴۰۴ به ۱۳۴ میلیون و ۵۰۰ هزار لیتر رسید که این رقم نزدیک به ۲ برابر میانگین مصرف بنزین در کشور آلمان است
زیرساخت‌های حیاتی هر کشوری بدون حضور صنایع مرتبط با برق، آب و انرژی قابل تصور نیستند. این حوزه‌ها با فراهم آوردن منابع ضروری برای سایر بخش‌های اقتصادی، نقش تعیین‌کننده‌ای در پیشرفت و توسعه دارند. اختلال در تامین این منابع می‌تواند تأثیرات منفی و جبران‌ناپذیری بر روند اقتصادی داخلی و جهانی به‌جا بگذارد.
در حوزه برق، تولید و انتقال انرژی الکتریکی به‌عنوان نیروی محرکه فعالیت‌های صنعتی، تجاری و خانگی اهمیت فراوانی دارد. این صنعت شامل نیروگاه‌های متنوع – از فسیلی و هسته‌ای گرفته تا آبی و تجدیدپذیر – و شبکه‌های توزیع مرتبط است که بدون آن، رشد اقتصادی در هر کشوری تقریباً غیرممکن به نظر می‌رسد. به همین دلیل، اقتصاد ایران و سایر نقاط جهان برای توسعه به پشتیبانی برق مستمر نیازمند است.
از سوی دیگر، صنعت آب با مسئولیت تامین، تصفیه و توزیع آب برای مصارف مختلف – از شرب گرفته تا کاربردهای صنعتی و کشاورزی – زیرساخت‌های مرتبط از جمله سدها، تصفیه‌گاه‌ها و شبکه‌های توزیع را در بر دارد. بهبود این بخش نه تنها موجب ارتقای کیفیت زندگی مردم می‌شود بلکه زمینه‌ساز پیشرفت‌های چشمگیری در بخش‌های مختلف اقتصادی است.
در بخش انرژی، تنوع منابع از جمله نفت، گاز طبیعی، زغال‌سنگ، انرژی هسته‌ای و تجدیدپذیر همچون بادی و خورشیدی، نقش اساسی در تأمین انرژی پایدار و مطمئن برای جامعه دارد. صنایع مرتبط با انرژی به عنوان محرکی برای اقتصاد، با ایجاد شغل و جذب سرمایه‌های داخلی و خارجی، زمینه رشد و توسعه اقتصادی را هموار می‌سازند.
در ادامه، توضیحاتی در خصوص صنعت برق و همچنین صنایع آب و حامل‌های انرژی (Water and Energy Carriers) جهت شناخت بهتر این صنایع ارائه می‌گردد.
برای آشنایی عمیق‌تر با این حوزه‌ها، نکات زیر را مورد توجه قرار دهید:
۱. صنعت برق: این بخش شامل فرآیندهای تولید، انتقال و توزیع انرژی الکتریکی به مصرف‌کنندگان و واحدهای صنعتی می‌باشد. نیروگاه‌های فسیلی، هسته‌ای، آبی و تجدیدپذیر در کنار شبکه‌های توزیع، تضمین‌کننده جریان پیوسته برق هستند که بدون آن، توسعه اقتصادی و تجاری هر کشوری دچار مشکل خواهد شد.
۲. صنعت آب: مهم‌ترین وظیفه این صنعت، مدیریت منابع آبی از طریق تصفیه، توزیع و نگهداری زیرساخت‌هایی مانند سدها و تصفیه‌گاه‌هاست. این اقدامات نقش مهمی در تقویت بخش‌های کشاورزی، صنعتی و خدماتی ایفا می‌کنند و به بهبود وضعیت اقتصادی کمک می‌نمایند.
۳. صنعت انرژی: این حوزه با تولید و تأمین منابع انرژی مختلف – از جمله منابع فسیلی و تجدیدپذیر – پایه و اساس فعالیت‌های اقتصادی را فراهم می‌کند. تولید انرژی مطمئن و به‌صرفه، نقشی کلیدی در تحریک رشد اقتصادی و ایجاد بستر همکاری‌های بین‌المللی دارد.
وجود صنایع برق، آب و انرژی می‌تواند به شیوه‌های متعددی اقتصاد کشورها را تقویت کند:
در مجموع، نقش بی‌بدیل صنایع برق، آب و انرژی در ایجاد بستر توسعه و رفاه اقتصادی نه تنها برای ایران بلکه در سطح جهان اهمیت ویژه‌ای دارد. تغییرات و نوآوری‌های این حوزه‌ها می‌تواند تأثیر مستقیم و مثبتی بر زندگی روزمره و پیشرفت جامعه داشته باشد، به همین دلیل پیگیری اخبار و تحولات مرتبط از اهمیت بسیاری برخوردار است.
